معرفی نظام مهندسی و وظایف آن

نظام‌مهندسی (Civil Engineering)

نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان عبارت است از مجموعه قوانین، مقررات، آیین‌نامه‌ها، استاندارد‌ها و تشکل‌های مهندسی، حرفه ها و صنفی که در جهت رسیدن به اهدافی که در مبحث قانون نظام‌مهندسی آمده است تدوین شده و به اجرا گذاشته می‌شود.

معرفی سازمان نظام‌مهندسی

سازمان نظام‌مهندسی ساختمان یک سازمان غیردولتی می‌باشد که هدف از تأسیس آن به‌طور کلی اجرای قانون نظام‌مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال ۱۳۷۴ است. شاید سازمان نظام‌مهندسی را بتوان بزرگ‌ترین نهاد غیردولتی در کشور دانست؛ و طبق آمار‌های تقریبی، سازمان نظام‌مهندسی ساختمان به‌ تنهایی چیزی حدود ۱۰۰ هزار عضو در سراسر کشور دارد؛ به‌گونه‌ای که چندین سازمان نظام‌مهندسی متناسب با رشته‌های مختلف در کشور فعالیت می‌کند.

وظایف و مسئولیت‌های سازمان نظام‌مهندسی

  • استفاده از هویت اسلامی در معماری و شهرسازی
    • پیشرفت و بالا بردن سطح کیفیت و دانش فنی در تمامی بخش‌های مربوط به ساختمان و شهرسازی
    • برگزاری دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی و همچنین ایجاد پایگاه‌های علمی و فنی و نشر کتب به‌منظور رشد مشاغل مرتبط با صنعت ساختمان‌
    • همکاری و هماهنگی با سازمان‌ها و مراجع مرتبط به جهت کنترل و اجرای درست و دقیق ساختمان بر اساس ضوابط مباحث مقررات ملی ساختمان
    • کنترل، نظارت، شناسایی متخلفان و ارجاع به مراجع قانونی ذی صلاح در حین انجام خدمات مهندسی
    • ارزشیابی، تعیین صلاحیت و صدور پروانه اشتغال بکار مهندسان.
    • دفاع از حقوق اجتماعی و حیثیت حرفه‌ای اعضا و تشویق و حمایت از فعالیت‌های باارزش
    • تنظیم روابط بین صاحبان حرفه‌های مهندسی ساختمان و کارفرمایان و کمک به مراجع مسئول در بخش ساختمان و شهرسازی در زمینه ارجاع مناسب کار‌ها به صاحبان صلاحیت و جلوگیری از مداخله اشخاص فاقد صلاحیت در امور فنی
    • همکاری و هماهنگی با شهرداری‌ها و همچنین وزارت مسکن و شهرسازی
    • ترویج اصول صحیح مهندسی از طریق مباحث مقررات ملی ساختمان
    • ارائه گزارشات مرتبط با ساخت‌وساز و همچنین نظارت به اجرای صحیح و اصولی طرح‌های ساختمانی، عمرانی و شهرسازی
    • داوری در اختلافات مربوط به حوزه ساختمان در مراجع قضایی
    • همکاری با مراجع استان در هنگام بروز سوانح و بلایای طبیعی
    • تائید ترازنامه سازمان و ارائه آن به مجمع عمومی
    • معرفی نماینده هیئت‌مدیره سازمان استان جهت عضویت در کمیسیون‌های حل اختلاف مالیاتی در رسیدگی و تشخیص مالیات فنی و مهندسی اعضای سازمان
    • تهیه و تنظیم مبانی قیمت‌گذاری خدمات مهندسی در استان و پیشنهاد به وزارت مسکن و شهرسازی

    اهداف کلی سازمان نظام‌مهندسی

الف) تشکیل ساختار ساختمان‌سازی در ایران به‌صورت زیر:
۱- مهندس فنی و متخصص ساختمان در رأس هرم سازندگی قرار می‌گیرند
۲- صاحبان مهارت‌های فنی در سطوح میانی
۳- کارگران فنی، بدنه هرم فنی ساخت‌وساز

ب) ایجاد یک جامعه حرفه‌ای، مولد ثروت، رفاه، دانش و هنر برای اعضای آن

ج) مراقبت از ایمنی، بهداشت و آسایش محیط‌های مسکونی و مدیریت خردمندانه توسعه، سالم فضا‌های زیستی به کمک مهندسان طراح و نظارت کلی سازمان نظام‌مهندسی ساختمان
د) ارتقای توان سازندگی و نوآوری در صنعت ساختمان در سطح ملی و منطقه‌ای و ایجاد بستری برای رقابت های بین‌المللی

آنچه باید درباره آزمون نظام‌مهندسی بدانید

متولی آزمون نظام‌مهندسی، سازمان نظام‌مهندسی کل کشور با همکاری دفتر مقررات ملی ساختمان است که این دفتر زیر نظر وزارتخانه راه و شهرسازی می‌باشد، همچنین مسئولیت برگزاری آزمون نظام‌مهندسی به عهده سازمان سنجش کشور می‌باشد.
با توجه به تعریف نظام‌مهندسی و بنا بر آنچه قبلاً گفته شد یکی از مهم‌ترین وظایف این سازمان نظارت بر طراحی و اجرای صحیح و اصولی ساخت‌وساز‌ها بر اساس مباحث مقررات ملی ساختمان می‌باشد، بنابراین می بایست کلیه مراحل ساخت توسط کارشناسان این سازمان تائید شود. کارشناسان سازمان نظام‌مهندسی از طریق آزمون نظام‌مهندسی انتخاب شده و پس از دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسان، میتوانند با این سازمان همکاری داشته باشند.

مهم‌ترین نگرانی و دغدغه فارغ‌التحصیلان رشته‌هایی از قبیل عمران، معماری، شهرسازی و… عضویت در این سازمان و دریافت پروانه اشتغال به کار از سازمان نظام‌مهندسی استان ساکن در آن باشد.

منظور از صلاحیت در آزمون نظام‌مهندسی

منظور از صلاحیت در آزمون نظام مهندسی، تخصص و گرایش در آن رشته می‌باشد، که این رشته‌ها و صلاحیت‌ها به شرح زیر است :

رشته عمران، شامل صلاحیت‌های نظارت، اجرا، محاسبات و گودبرداری است.
رشته معماری، شامل صلاحیت‌های نظارت، اجرا و طراحی است.
رشته برق، شامل صلاحیت‌های نظارت و طراحی است.
رشته مکانیک، شامل صلاحیت‌های نظارت و طراحی است.

*نکته :رشته‌های نقشه‌برداری، شهرسازی و ترافیک صلاحیت و گرایشی ندارند.

آزمون رشته‌های هفتگانه نظام‌مهندسی

آزمون نظام‌مهندسی همه‌ساله برای رشته‌های مختلفی برگزار می‌شود که به رشته‌های هفتگانه نظام‌مهندسی معروف هستند:
اول) آزمون نظام‌مهندسی در رشته عمران و صلاحیت های آن

دوم) آزمون نظام‌مهندسی در رشته معماری و صلاحیت های آن

سوم) آزمون نظام‌مهندسی در رشته تأسیسات برقی و صلاحیت های آن

چهارم) آزمون نظام‌مهندسی در رشته تأسیسات مکانیکی وصلاحیت های آن

پنجم) آزمون نظام‌مهندسی نقشه‌برداری

ششم) آزمون نظام‌مهندسی شهرسازی

هفتم) آزمون نظام‌مهندسی ترافیک

تاریخ ثبت‌نام آزمون‌های نظام‌مهندسی و حدنصاب قبولی:

آزمون نظام‌مهندسی معمولاً سالی دو بار برگزار می‌شود، هرچند که شاید فاصله بین دو آزمون بیش از ۶ ماه شود.

قبولی در آزمون‌های نظام‌مهندسی چند سال اعتبار دارد؟

اعتبار قبولی در آزمون‌های نظام‌مهندسی حداکثر ۴ سال از تاریخ آزمون می‌باشد.

شرایط شرکت در آزمون‌های نظام‌مهندسی چیست؟

داشتن حداقل مدرک لیسانس و مرتبط با رشته‌های هفتگانه نظام‌مهندسی (برق، مکانیک، عمران، معماری، نقشه‌برداری، ترافیک و شهرسازی) الزامی است.

حداقل سنوات لازم برای شرکت در آزمون چیست؟

منظور از سابقه کار در آزمون نظام‌مهندسی، گذشتن مدت‌زمان مشخصی از مدرک تحصیلی است؛ افراد بعد از گذشت ۳ سال از مدرک کارشناسی یا ۲ سال از مدرک کارشناسی ارشد و یا ۱ سال از مدرک دکترای خود می‌توانند در آزمون نظام‌مهندسی شرکت کنند و به ‌جز این نیاز به سابقه کار خاصی نیست.

توجه: سوابق کاردانی برای آزمون نظام‌مهندسی به‌غیراز رشته عمران (محاسبات)، در صورت هم رشته بودن با رشته آزمون، از تاریخ اخذ مدرک کاردانی تا زمان اخذ مدرک مهندسی به ازای هر ۵ سال کامل یک کامل و حداکثر دو سال به سنوات مهندسی اضافه خواهد شد. در صورت هم رشته بودن سنوات کاردانی قابل‌محاسبه برای آزمون مهندسی نمی‌باشد به‌عنوان مثال سنوات کاردانی رشته نقشه‌برداری قابل‌محاسبه برای آزمون عمران و سنوات کاردانی رشته عمران قابل‌محاسبه برای آزمون نقشه‌برداری نمی‌باشد.
توجه ۱: سنوات کاری کاردانی از فارغ‌التحصیلی کاردانی تا فارغ‌التحصیلی کارشناسی می‌باشد.
توجه ۲: سنوات کاری کاردانی برای آزمون محاسبات عمران و طراحی معماری محسوب نمیشود.

مراحل ثبت‌نام در آزمون نظام‌مهندسی:

طبق ماده ۵ آیین‌نامه اجرایی قانون نظام‌مهندسی حداقل سابقه کار حرفه ها جهت شرکت در آزمون ورود به حرفه مهندسان از تاریخ اخذ مدرک تحصیلی در هر مقطع به شرح جدول زیر می‌باشد:

۱- ابتدا مراجعه به سایت مطالعه دستورالعمل آزمون– پرداخت هزینه آزمون (اینترنتی)
۲-ورود به سامانه ثبت‌نام و انجام ثبت‌نام –پرینت از فرم ثبت‌نام
۳-عضویت در سایت نظام‌مهندسی استان اختیاری است.
۴-در تکمیل فرم ثبت‌نام باید دقت نمود، در صورت نیاز به تغییرات میبایست به سازمان نظام‌مهندسی استان مراجعه کرد.
۵-پرینت کارت شناسایی آزمون چند روز قبل از برگزاری آزمون امکان‌پذیر می‌باشد.
۶-آزمون‌ها با همکاری شرکت خدمات آموزش سازمان سنجش- دانشگاه‌های معتبر کشور- افراد حقیقی و حقوقی با تجربه و شاغل در حرفه مهندسی ساختمان و آشنا به مقررات ملی، برگزار می‌شود.
۷-در صورت اعتراض داوطلبان آزمون به اشتباه بودن بعضی از سؤالات یا دو گزین‌های بودن آن‌ها اعتراضات را کمیته تخصصی هر رشته بررسی می‌کند. در صورت پذیرش اعتراض، مستقیماً امتیاز آن سؤال بین سؤالات دیگر سرشکن می‌شود و در غیر این صورت اعتراض به کمیته‌های تجدیدنظر و نهایی هر رشته احاله می‌شود و رای کمیته نهایی غیرقابل تغییر بوده و عیناً جهت اعمال در پاسخنامه ابلاغ می‌شود.
۸-کمیته‌های تجدیدنظر مرکب از اساتید برجسته و حرف‌های در رشته‌های مربوطه هستند.
۹ – اعتبار قبولی در آزمون‌های نظام‌مهندسی حداکثر به مدت ۴ سال از تاریخ آزمون می‌باشد، لذا در صورت قبولی می‌توانید ظرف این مدت شرایط لازم جهت دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی را فراهم نمایید.
۱۰-آن دسته از مهندسانی که دوره مدت سربازی در پیش رو دارند نیز میتوانند در این آزمون شرکت کنند طوری که با قبولی در این آزمون تا ۴ سال وقت دارند که مدرک اصلی خود را برای دریافت پروانه اشتغال به کار به نظام‌مهندسی برسانند.

چند سال پس از اتمام دوره کارشناسی می‌توان در آزمون‌های نظام‌مهندسی شرکت کرد؟

با توجه به جدول سنوات که از تاریخ دریافت مدرک تحصیلی تا تاریخ آزمون نظام‌مهندسی (نه تاریخ ثبت‌نام) محاسبه می‌شود، برای مدرک کارشناسی ۳ سال، کارشناسی ارشد ۲ و دکتری ۱ سال از زمان دریافت مدرک تحصیلی باید گذشته باشد.

آیا برای شرکت در آزمون نظام‌مهندسی، نیازی به عضویت در سازمان نظام‌مهندسی هست؟

خیر، برای شرکت در آزمون نیازی به عضویت نبوده، ولی پس از قبولی باید در سازمان نظام‌مهندسی، در شهر مربوطه عضو شوید.

بنیاد مهندسی ساختمان

Bonyadsite

اشتراک گذاری