معرفی مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان

در سال های اخیر بخش ساختمان در کشور با افزایش سرمایه گذاری و زیربنای بیشتر مواجه بوده و از طرفی دیگر در ساخت و سازهای اصولی شهرهای بزرگ و کلان شهرها، عدم توجه به مسائل محیطی و محوطه ها و مجموعه های بزرگ ساختمانی مانند انطباق با ویژگی های شهری و توجه به مسائل زیست محیطی را تشدید می کند. بدیهی است که در این شرایط، علاوه بر لزوم تلاش جهت ایجاد کار دقیق تر در امر نظارت و اجرای صحیح ساختمان ها و هدایت پایدار توسعه و عمران کشور، مسئولیت خطیر تری بر عهده قوانین و مقررات قرار گرفته و لازم است تا الزامات عمومی مقررات ملی ساختمان نیز تحت تاثیر شرایط، به صورت دقیق تر تدوین و بازنگری شود.

دلایل بالا باعث شد که ویرایش سوم مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان ادامه دهنده ویرایش قبلی، پیگیری کننده اهداف اصلی و انتظارات عملکردی و اهداف عینی، منتشر شود. در این ویرایش اصلاحاتی در زمینه تعیین الزامات جهت کارکردی مناسب تر برای ساختمان ها انجام شده و تلاش شده است که ارزش های معماری و فرهنگ گذشته ساختمان ها تداوم یابد.

همچنین نحوه استفاده از عناصری همچون حیاط مرکزی، گودال باغچه، ایوان، مهتابی و ساباط در آن آورده شده است.

از دیگر ویژگی های ویرایش جدید این مبحث می توان به الزاماتی جهت ارتقاء کیفیت زندگی افراد ساکن در ساختمان، ایمنی بیشتر در زمان بهره برداری، توجه به معماری سبز و پایدار و تاکید بر مناسب بودن فضاها برای افراد کم توان جسمی و حرکتی اشاره نمود.

بنیاد مهندسی ساختمان در این مقاله به معرفی اجمالی مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان می پردازد.

مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان:

نام کتاب: الزامات عمومی ساختمان

تهیه کننده: دفتر مقررات ملی ساختمان

سال آخرین ویرایش: 1396

تعداد صفحات: 114

عناوین:

فصل اول- كليات
۴-۱-۱ اهداف
۴-۱-۲ دامنه كاربرد
۴-۱-۳ استانداردها و ضوابط
۴-۱-۴ بهره‌بهره‌برداري و نگهداري
۴-۱-۵مدارك فني
۴-۱-۶الزامات اجرايي

فصل دوم- تعاريف
۴-۲-۱- تصرف
۴-۲-۲- واحد تصرف
۴-۲-۳- بار تصرف
۴-۲-۴- فضا
۴-۲-۵- اتاق
۴-۲-۶- فضاهاي مشاع
۴-۲-۷- جايگاه امداد رساني
۴-۲-۸- ساختمانهاي منفصل
۴-۲-۹- ساختمانهاي متصل
۴-۲-۱۰- بسته(پاكت)حجمي بنا
۴-۲-۱۱- سطح يا جدار نورگذر
۴-۲-۱۲- بازشو
۴-۲-۱۳- گشودگي
۴-۲-۱۴- مصالح غير ريزنده
۴-۲-۱۵-نماي ساختمان
۴-۲-۱۶- نماي شيشه اي
۴-۲-۱۷- شيبراه
۴-۲-۱۸-ميله دستگرد
۴-۲-۱۹-مجراي خارجي نور و هوا
۴-۲-۲۰- سطح الزامي
۴-۲-۲۱- سطوح نورگيري و تعويض هواي الزامي
۴-۲-۲۲- ميان طبقه

فصل سوم- دسته بندي ساختمانها
 ۴-۳-۱- دسته بندي و تعريف تصرف ها
۴-۳-۲- دسته بندي ساختمانها از نظر تعداد طبقات و نحوه قرارگيري بر زمين

*نکته: این دسته‌بندی تصرف‌ها همانند دسته‌بندی ذکر شده در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان می‌باشد که در صفحه ۳۰ دسته‌بندی ساختمان‌ها از نظر تعداد طبقات و نحوه قرارگیری بر زمین به دو صورت بیان شده است: دسته‌بندی کلی و گروه‌بندی جزئی. پیشنهاد می‌شود این صفحه را با لیبل و نشانه مشخص کنید تا هم در حین مطالعه هم موقع پاسخگویی به تست‌ها در کمترین زمان به این صفحه رجوع کنید چرا که در فصل‌های دیگر مبحث چهارم مدام به گروه‌ها ۱ الی ۸ ساختمان‌ها اشاره شده است.

فصل چهارم- مقررات كلي
۴-۴-۱- اهداف و انتظارات عملكردي
۴-۴-۲ ارتفاع و مساحت مجاز ساختمانها
۴-۴-۳- الزامات كلي ساخت و قرار گيري ساختمان
۴-۴-۴- الزامات همجواري ساختمانها تصرف ها و فضاها
۴-۴-۵ الزامات شكل،حجم و نماي ساختمان
۴-۴-۶- الزامات پيش آمدگي هاي ساختمان

فصل پنجم-الزامات عمومي فضاهاي ساختمانها

منظور از فضاها، فضاهای ورود و خروج و ارتباطی، فضاهای اقامت، فضاهای اشتغال، فضاهای پخت و پز و آشپزخانه‌ها، فضاهای بهداشتی، فضاهای نیمه‌باز، فضاهای باز، توقفگاه‌های خودرو، انبارها، تأسیسات و فضاهای مشاع و … می‌باشد. که در این فصل الزامات عمومی آن‌ها از جمله ابعاد و اندازه، نورگیری و تهویه، کفسازی و پوشش دیوار مورد بررسی قرار گرفته است. این فصل بسیار مهم و پرسوال در آزمون‌های دوره‌های گذشته بوده است.

۴-۵-۱- فضاهاي ورود،خروج،ارتباط و دسترس
۴-۵-۲- فضاهاي اقامت
۴-۵-۳- اتاقها و فضاهاي اقامتي چند منظوره
۴-۵-۴- فضاهاي اشتغال
۴-۵-۵-فضاهاي پخت و آشپزخانه ها
۴-۵-۶- فضاهاي بهداشتي
۴-۵-۷- فضاهاي نيمه باز
۴-۵-۸- فضاهاي باز
۴-۵-۹- فضاها و عناصر واسط نورگيري و تهويه
۴-۵-۱۰- توقفگاههاي خودرو
۴-۵-۱۱- انبارها
۴-۵-۱۲- فضاهاي نصب تاسيسات
۴-۵-۱۳- ساير مشاعات و فضاهاي خدماتي عمومي

فصل ششم-الزامات عمومي نورگيري و تهويه فضاها

جدول بسیار مهم ۴-۶ که به الزامات نور و هوا و محدودیت‌های الزامی فضاها در این فصل قرار دارد، و بارها مورد سوال در آزمون نظارت و اجرا قرار گرفته است.

فصل هفتم-مقررات اختصاصي تصرف ها
۴-۷-۱- تصرف هاي مسكوني
۴-۷-۲- تصرف هاي حرفه اي،اداري
۴-۷-۳- تصرفهاي آموزشي/فرهنگي
۴-۷-۴- تصرفهاي درماني/مراقبتي
۴-۷-۵-تصرفهاي تجمعي
فصل هشتم-مقررات خاص ساختمانهاي بلند(گروه۸)

طبق صفحه ۳۰ مبحث چهارم مقررات ملی، ساختمان‌های بلند، به ساختمان‌هایی گفته می‌شود که بیش از ۲۳ متر ارتفاع داشته باشند. فصل هشتم که به چند بند خلاصه می‌شود مربوط به این ساختمان‌ها می‌باشد.

فصل نهم-الزامات عمومي عناصر و جزئيات مهم ساختمان
۴-۹-۱- ديوارها
۴-۹-۲- سقف هاي كاذب
۴-۹-۳- بامهاي مسطح
۴-۹-۴- بامهاي شيبدار
۴-۹-۵-سقفهاي نورگذر
۴-۹-۶- نصب و اجراي در و پنجره
۴-۹-۷- حفاظها،جان پناه ها و ميله هاي دستگرد
۴-۹-۸- آب بندي و عايق كاري رطوبتي
۴-۹-۹- شومينه،بخاري ديواري و دودكشها
۴-۹-۱۰- جزئيات عمومي ايمني در برابر سوانح و ساير خطرات
۴-۹-۱۱- عايق كاري حرارتي و صرفه جويي در مصرف انرژي
۴-۹-۱۲- نگهداري و دفع زباله
۴-۹-۱۳- ساير تجهيزات و تاسيسات ساختمان

فهرست جدول ها :
جدول ۴-۳-۱– حروف اختصاري تصرفها به ترتيب حروف الفبا
جدول ۴-۶-۱-الزامات نور و هوا و محدودیت های الزامی فضاها

بودجه بندی سوالات آزمون های نظام مهندسی از مبحث چهارم:

مطابق بودجه بندی آزمون های نظام مهندسی دوره های گذشته، از مبحث 4 مقررات ملی ساختمان در آزمون های زیر سوال مطرح می شود:

بنیاد مهندسی ساختمان برای مطالعه ی دقیق تر و صرفه جویی در زمان آزمون نظام مهندسی شما، پیشنهاد می کند که مبحث چهارم لیبل گذاری مقررات ملی ساختمان را تهیه نمایید.

 

بنیاد مهندسی ساختمان

Bonyadsite

اشتراک گذاری