مبحت هفتم مقررات ملی ساختمان که از این ویرایش نام ژئوتکنیک و مهندسی پی به آن داده شده است در ویرایش های قبلی با نام پی و پی سازی شناخته می شد اولین ویرایش در مرداد سال ۱۳۶۹ با حجم مختصر منتشر و برای اجرا به سازمان های مختلف ابلاغ گردید. دو ویرایش بعدی در سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۹۲ با گسترش قابل توجه مطالب و ارائه جداول مورد نیاز برای طراحی منتشر شدند در ویرایش حاضر علاوه بر تکمیل و به روزرسانی فصل های موجود در دو  ویرایش ،قبلی فصل ژئوتکنیک لرزه ای نیز بدان افزوده شده است. اساساً موضوع مهندسی ژئوتکنیک به علت پیچیدگی ها و عدم قطعیت های موجود حاصل از گونه گونی زمین و تکیه بر آزمایش های آزمایشگاهی و صحرایی و تعمیم نتایج آنها در ساختگاه مورد نظر مانند سایر گرایش های مهندسی عمران به راحتی در چارچوب آئین نامه و مقررات نمی گنجد و علاوه بر باید و نبایدهای آئین نامه ای لازم است با اشاره به مفاهیم اساسی و جزئیات لازم برای نتیجه گیری بهتر مهندسین و دست اندرکاران عمرانی کشور را هدایت کند.

در این ویرایش همچون دو ویرایش ،قبلی طراحی ها بر اساس روشهای تنش مجاز، روش ضرایب بار و مقاومت و روشهای عملکردی بنا بر شرایط پروژه و انتخاب طراح میتوانند انجام پذیرند. هماهنگی و تطابق جداول عرضه شده در دو روش تنش مجاز و روش ضرایب بار و مقاومت در همه حالات حدی نهایی و بهره برداری تأمین شده است.

به دلیل ویژگی این مبحث که ارتباط تنگاتنگ با مباحث سازه ای و محاسباتی از جمله مباحث ششم ، نهم و دهم دارد، در کمیته تدوین از کارشناسان صاحب نظر سازه در جمع کارشناسان ژئوتکنیک تدوین کننده استفاده شده است تا همزمان نظرات سازهای نیز مطرح شود.

لازم است یادآوری شود که ضمن آنکه موضوع خاک و ژئوتکنیک از قدیمی ترین تخصص های مهندسی عمران است ولی به علت پیچیدگی های خاص آن هنوز مسائل ناشناخته در آن فراوان است و نیاز به پژوهش و کسب تجربه در آن بیشتر به چشم میاید از این رو علی رغم اینکه در ویرایش جدید تا آنجا که ممکن بوده سعی شده برای سؤالات و گزینه های مختلف طراحان پاسخ های روشن و قاطعی داده شود، اما سوالات پاسخ داده نشده و یا اشکالات متعددی ممکن است در متن فعلی وجود داشته باشد که برای برطرف کردن آنها نیاز به راهنمایی عموم مهندسان و اهل فن میباشد.

٧-٢-٤-١ ملاحظات بارگذاری

۱-۱-۱-۲-۷ در طراحی ژئوتکنیکی باید علاوه بر بارهای وارد از سازه به پی به بارها و اثرات ناشی از عوامل زیر توجه داشت:

– وزن خاک، سنگ و آب

-تنش های برجای زمین

-فشارهای هیدروستاتیک آب های آزاد فشار آب های زیرزمینی، نیروی جریان آب

– باربرداری یا گودبرداری زمین

بارهای حاصل از حرکات زمین خزش و گسیختگی توده های خاکی

بارهای ناشی از ترافیک

حرکات ناشی از معدن کاری و حفر قنات ها و احداث تونل

اثرات ناشی از فعل و انفعالات شیمیایی

اثرات ناشی از فروریزش (رمبندگی)، جمع شدگی و تورم خاک

حرکات و بارهای ناشی از اثر زلزله، ارتعاشات و انفجارها

۲-۱-۴-۲-۷- برخی از نیروها به تبع تغییر مکان‌های به وجود آمده در خاک بسیج می شوند. مانند نیروهای ناشی از فشار خاک بر دیوارها و اصطکاک منفی جدار شمع ها در این نوع موارد باید به این امر توجه داشت و اگر جابجایی و تغییر مکان خاصی اجازه داده می‌شود میزان نیروی بسیج شده مربوط به آن در محاسبات لحاظ گردد.

-۳-۱-۴-۲-۷ در موارد خاص از جمله حساسیت سازه به نشست ممکن است تحلیل برهم کنش بین سازه و خاک ضروری گردد. در طراحی و ساخت هر سازه باید اثرات مخرب آن بر محیط و سازه های مجاور دیده و راهکار مناسب ارائه شود.

فهرست مطالب مبحث هفتم

۱-۷- کلیات
۱-۱-۷ هدف
۲-۱-۷- دامنه کاربرد
۳-۱-۷- تعاریف
۱-۳-۱-۷- پی
۲-۳-۱-۷ خاکریزی مهندسی
۳-۳-۱-۷- سازه‌های نگهبان
٧-١-٣-٤- شناسایی ژئوتکنیکی
۵-۳-۱-۷- داده‌های ژئوتکنیکی
٧-١-٣-٦- اطلاعات ژئوتکنیکی
۷-۳-۱-۷- گمانه
۸-۳-۱-۷- طراحی ژئوتکنیکی
۹-۳-۱-۷- زمین مناسب
۱۰-۳-۱-۷ – لایه‌بندی پیچیده
۱۱-۳-۱-۷- ساختمان‌های با اهمیت، کم متوسط زیاد و خیلی زیاد

٧-١-٤- روش‌های طراحی
٧-١-٤-١ – روش تنش مجاز
٧-١-٤-٢- روش ضرایب بار و مقاومت (LRFD)
٧-١-٤-٢-١- حالت حدی مقاومت
٧-١-٤-٢-٢- حالت حدی بهره برداری
٧-١-٤-٣- روش‌های عملکردی
۷-١-٤-٣-١- تحليل
۷-١-٤-٣-٢- آزمایش
٧-١-٤-٣-٣- تهیه مدارک

۲-۷- ملاحظات طراحی و شناسایی ژئوتکنیکی زمین
۱-۲-۷ اهداف شناسایی ژئوتکنیکی
۲-۲-۷-بررسی‌های ژئوتکنیکی بررسی
۳-۲-۷- الزامات بررسی‌های ژئوتکنیکی
۱-۳-۲-۷- الزامات بررسی‌های مقدماتی
۲-۳-۲-۷- الزامات بررسی‌های طراحی
۱-۲-۳-۲-۷- شناسایی‌های لازم در مرحله بررسی طراحی
۲-۲-۳-۲-۷- حفاری و نمونه برداری خاک
۳-۲-۳-۲-۷- آزمون‌های آزمایشگاهی
٤-٢-٣-٢-٧ آزمون‌های برجا
۵-۲-۳-۲-۷- گزارش بررسی‌های طراحی
۱-۵-۲-۳-۲-۷- گزارش عملیات مطالعات ژئوتکنیکی
٧-٢-٤- سایر ملاحظات طراحی ژئوتکنیکی
٧-٣-٤-١- ملاحظات بارگذاری
٧-٢-٤-٢- الزامات بررسی‌های کنترلی
٧-٣-٤-٣- ملاحظات دوام

۳-۷- گودبرداری و پایش
۱-۳-۷ هدف
۲-۳-۷ تعاریف
۳-۳-۷- ملاحظات کلی
٧-٣-٤- تحلیل تغییر شکل گود و سازه‌های مجاور
۵-۳-۷- تغییر شکل‌های مجاز
٧-٣-٦- زهکشی
۷-۳-۷- پایش و کنترل
۱-۷-۳-۷- اهداف ابزارگذاری و پایش
۲-۷-۳-۷-برنامه پایش
۳-۷-۳-۷- ابزار پایش
٧-٣-٧-٤- مسئولیت ،طراحی، اجرا و نظارت پایش

-٧-٤ پی سطحی
٧-٤-١ هدف
۲-۴-۷- ملاحظات طراحی پی‌های سطحی
٧-٤-٣- ظرفیت باربری پی‌های سطحی
٧-٤-٤- مقادیر نشست مجاز
٧-٤-٥- روش‌های طراحی پی سطحی
٧-٤-٥-١ – روش تنش مجاز
٧-٤-٥-٣- روش ضرایب بار و مقاومت
٧-٤-٥-۴- ملاحظات لرزه ای در طراحی پی های سطحی
۶-۴-۷-پی‌های انعطاف پذیر
٧-٤-٧- ملاحظات اجرایی بی‌های سطحی

-۵- سازه‌های نگهبان
۱-۵-۷- دامنه کاربرد و هدف
۲-۵-۷ انواع سازه‌های نگهبان
۳-۵-۷- پایداری انواع سازه‌های نگهبان
۱-۳-۵-۷- حالت‌های حدی دیوارهای صلب وزنی
۲-۳-۵-۷- حالت‌های حدی دیوارهای انعطاف پذیر مهار شده
۳-۳-۵-۱- حالت‌های حدی دیوارهای خاک مسلح
٧-٥-٤- ملاحظات طراحی و ساخت

-۵-۵- فشار خاک
۱-۵-۵ کلیات
۲-۵-۵-۷- تعیین فشار خاک در حالات مختلف
۱-۲-۵-۵-۷- فشار خاک در حالت سکون
۲-۲-۵-۵-۷- فشار محرک و مقاوم خاک
۳-۲-۵-۵-۷- فشار خاک در خاکریز متراکم شده
٧-٥-٥-٣-٤- فشار حالت رک و مقاوم در شرایط دینامیکی محرک
٧-٥ -٥-٣-٥- تعیین فشار خاک در پشت دیوار
٧-٥-٦- فشار آب
۷-۵-۷- روش‌های طراحی سازه‌های نگهبان
۱-۷-۵-۷- روش تنش مجاز
۱-۱-۷-۵-۷- حداقل ضرایب اطمینان دیوارهای صنب
۲-۱-۷-۵-۷- حداقل ضرایب اطمینان دیوارهای انعطاف پذیر سپری
۱-۲-۱-۷-۵-۷- ضریب اطمینان مهار
۲-۲-۱-۷-۵-۷- ضریب اطمینان در برابر بالا زدگی کف
۳-۱-۷-۵-۷- حداقل ضرایب اطمینان دیوارهای خاک مسلح
٧-٥-٧-١-٤- کنترل تغییر شکل
۲-۷-۵-۷- روش ضرایب بار و مقاومت
٧-٥-٧-٢-٤- ضرایب کاهش مقاومت در دیوارهای صلب
۵-۲-۷-۵-۷- ضرایب نیروی مقاوم در دیوارهای انعطاف پذیر
٧-٥-٧-٢-٦- ضرایب کاهش نیروی مقاوم در خاکریزها و شیروانی ها
۷-۲-۷-۵-۷- ضرایب کاهش نیروی مقاوم در دیوارهای خاک مسلح

۸-۵-۷- مهاربندی
٧-٥-٨-١- کلیات
۲-۸-۵-۷- طراحی مهارها
۳-۸-۵-۷- آزمایش مهارها
۱-۳-۸-۵-۷- آزمایش باربری و خزش

۹-۵-۷- خاکریز پشت دیوار

۱۰-۵-۷ – زهکشی و آب بندی دیوارها

٧-٦- پی های عمیق
٧-٦-١ هدف و دامنه کاربرد
۲-۶-۷- مبانی طراحی پی های عمیق
٧-٦-٣- بارهای طراحی
٧-٦-٣-١- ترکیب بارهای وارده
٧-٦-٣-٢- نیروهای تغییر مکان زمین
۱-۲-۳-۶-۷- اصطکاک منفی جدار
۲-۲-۳-۶-۷- بالا زدگی شمع
۳-۳-۳-۶-۷- حرکات جانبی
۴-۶-۷- شمع تحت بار محوری
٧-٦-٤-١- ظرفیت باربری
٧-٦-٤-١-١- روش‌های تعیین ظرفیت باربری شمع
٧-٦-٤-١-۲- استفاده از روابط تحلیلی
٧-٦-٤-١-٣- استفاده مستقیم از نتایج آزمایش‌های برجا
٧-٦-٤-١-٤- استفاده از آزمایش بارگذاری استاتیکی
٧-٦-٤-١-٥- استفاده از آزمایش دینامیکی(WEAP)
٧-٦-٤-١-٦- تحليل معادله موج
٧-٦-٤-١-٧- آزمایش دینامیک شمع (DLT)
٧-٦-٤-٢- نشست شمع‌ها
٧-٦-٤-٣- شمع‌های کششی

٧-٦-٥- شمع‌های تحت بار جانبی
٧-٦-٥-١- ظرفیت باربری جانبی
٧-٦-٥-۲- تغییر مکان جانبی

 

٧-٦-٦- گروه شمع
٧-٦-٦-١- ظرفیت باربری گروه شمع

 

٧-٦-٦-٢- نشست گروه شمع
٧-٦-٦-٣- تحليل نیروها در گروه شمع
٧-٦-٦-٤- طراحی گروه شمع

٧-٦-٧- بار مجاز طراحی شمع‌ها
٧-٦-٧-١- روش مقاومت مجاز بارهای عمدتاً بدون (ضریب
٧-٦-٧-٢- روش ضرایب بار و مقاومت

۸-۶-۷- آزمایش‌های بارگذاری شمع
٧-٦-۱-۸- آزمایش‌های بارگذاری استاتیکی
٧-٦-٨-٢- آزمایش‌های بارگذاری دینامیکی
-٧-٦-٨-٣-۳- شمع‌های آزمایشی
٧-٦-٨-٤- شمع‌های اصلی
٧-٦-٨-٥- گزارش آزمایش‌های بارگذاری
٧-٦-٩- طراحی سازه‌ای شمع‌ها
٧-٦-١٠- ملاحظات ساخت و اجرای شمع
٧-٦-١١- ملاحظات شمع‌ها در خاک‌های مستعد روانگرایی و گسترش جانبی

 

۷-۷- ژئوتکنیک لرزه‌ای
۱-۷-۷- دامنه کاربرد

۲-۷-۷ زلزله طرح و اثرات ساختگاهی
۱-۲-۷-۷- روش آیین‌نامه‌ای
۲-۲-۷-۷- مطالعات ویژه زلزله طرح
۱-۲-۲-۷-۷- تحلیل مخاطره پذیری
۳-۲-۷-۷- تحلیل اثر ساختگاه
۱-۳-۲-۷-۷- تاثیر لایه‌های رسوبی سطحی
-۲-۳-۲-۷-۷- تاثیر توپوگرافی سطحی
۳-۳-۲-۷-۷ تاثیر توپوگرافی عمقی

 

۳-۷-۷- روانگرایی
-۱-۳-۷-۷- ارزیابی پتانسیل روانگرایی
۱-۱-۳-۷-۷- مرحله اول ارزیابی
-۲-۱-۳-۷- مرحله

مهندس عزیز مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان به صورت لیبل گذاری شده برای راحتی شما در آزمون نظام مهندسی موجود می باشد

برای خرید کلیک کنید