ویژه آزمون نظام مهندسی

جمع‌آوری و ارائه فرمول‌ها و ضرائب وابسته، در کنار هم جهت حل سریع و آسان سوالات تشریح هر فرمول محاسباتی جهت تشخیص سریع و آسان تمامی ضرائب و متغیرها
مطابق با مبحث دهم مقررات ملی ویرایش 1401

کتاب فرمولر محاسبات (دسترسی سریع و آسان به فرمول‌ها، جداول، اشکال عمران محاسبات)

جمع آوری و ارائه فرمول‌ها و ضرایب وابسته، در کنار هم جهت حل سریع و آسان

سوالات تشریح هر فرمول محاسباتی جهت تشخیص سریع و آسان تمامی ضرایب و متغیرها

ویژه آزمون‌های نظام مهندسی

مقدمه کتاب فرمولر محاسبات (دسترسی سریع و آسان به فرمول‌ها، جداول، اشکال عمران محاسبات):

آمار غیررسمی از آزمون “عمران محاسبات” حکایت دارد که میزان قبولی در این آزمون‌ها، حدود ۳ تا ۵ درصد شرکت‌کنندگان است. جالب است بدانید که درصد قابل توجهی از داوطلبانِ ناموفق در آزمون محاسبات، از توان علمی قابل قبولی برخوردار هستند اما شدیداً با کمبود زمان در آزمون مواجه می‌شوند.

به تجربه دریافته‌ایم؛ یکی از دلایل اصلی که سبب این کمبود زمان می‌شود، عدم دسترسی سریع داوطلبان به روابط و فرمول‌های محاسباتی لازم و همچنین ضرایب و پارامترهای آن‌ها است. از این‌رو بر آن شدیم تا کتاب حاضر را جهت رفع این مسأله تألیف نماییم.

مجموعه‌ی پیش‌رو تحت عنوان “فرمولر محاسبات” از مجموعه کتاب‌های ویژه‌ی آزمون‌های نظام مهندسی “عمران محاسبات” می‌باشد که در آن سعی شده است روابط و فرمول‌های لازم برای پاسخ‌گویی به سؤالات آزمون محاسبات، به وضوح تشریح شود تا معضل تشخیص سریع و آسان تمامی ضرایب و متغیرها مرتفع گردد.

این کتاب بر اساس ویرایش سال ۱۳۹۸ مبحث ششم، ویرایش سال ۱۴۰۰ مبحث هفتم و ویرایش ۱۳۹۸ مبحث هشتم و ویرایش ۱۴۰۱ مبحث دهم و ویرایش سال ۱۳۹۹ مبحث نهم مقررات ملی ساختمان و البته ویرایش چهارم آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰) نگارش شده است.

در این بخش کتاب فرمولر محاسبات (دسترسی سریع و آسان به فرمول ها ، جداول ، اشکال عمران محاسبات ) به ویژگی‌های بارز این کتاب اشاره می‌کنیم:

۱) در این مجموعه تلاش شده است تا روابط مورد نیاز و همچنین ضرایب و متغیرهای مربوط به این روابط به‌صورت منسجم و یک‌پارچه در کنار هم ارائه گردد. این موضوع برای صرفه‌جویی در زمان، بسیار مؤثر است.

۲) در ارائه‌ی منسجم ضرایب و متغیرها به یک روند گام به گام حل مسأله دست خواهید یافت. به این صورت که برای هر رابطه‌ی اصلی، روابط وابسته‌ی مورد نیاز و ضرایب و متغیرهای مربوط به آن‌ها، قدم به قدم شما را به حل مسأله می‌رسانند.

۳) تمام محتوای این کتاب، در قالب جداول ارائه گردید که این موضوع به روند گام به گام حل مسأله و دسترسی سریع‌تر داوطلبان به روابط و پارامترها، کمک زیادی می‌کند.

۴) جهت حل تعداد قابل توجهی از سؤالات آزمون محاسبات، به مطالبی خارج از چارچوب مباحث و آیین‌نامه و در واقع مطالب بنیادی و دانشگاهی نیاز می‌باشد. تلاش شده است در تمام موارد این مطالب تکمیلی خارج از مباحث و مطالب دانشگاهی به‌صورت منسجم ارائه گردد.

۵) در مورد بندهای پرتکراری از مباحث و آیین‌نامه که برای حل مسأله دچار ابهام هستند و ممکن است سبب خطای داوطلبان در حل مسائل گردد، بیان واضحی در قالب “نکات حل مسأله” ارائه گردیده است.

۶) برای بخش‌ها و زیربخش‌های مختلف تمام فصول تلاش شده است تا دقیق‌ترین عناوین ارائه گردد تا فهرست کتاب برای دست‌یابی سریع‌تر به بخش مربوطه به داوطلبان کمک نماید. سعی شده است عنوان بخش‌ها و زیربخش‌های مختلف بر اساس کلیدواژه سؤالات تعیین گردند.

۷) در مورد برخی از مطالب مهم و پرتکرار مباحث و آیین‌نامه که در قالب متن بیان شده‌اند، با ارائه‌ی اشکال تلاش کردیم درک ساده‌تری از آن‌ها فراهم نماییم.

۸) برخی از مطالب مهم و پرتکرار مباحث و آیین‌نامه که به‌صورت متن بیان شده بودند، در قالب روابط ریاضی ارائه شده‌اند.

در پایان قابل ذکر است که دو دسته از داوطلبان می‌توانند از این کتاب بهره‌ی مناسبی ببرند:

الف) دسته‌ی اول داوطلبانی هستند که مطالعه‌ی مناسبی برای آزمون محاسبات داشته‌اند لذا می‌توانند از انسجام و یک‌پارچگی ارائه‌ی مطالب این کتاب جهت صرفه‌جویی در زمان آزمون استفاده نمایند.

ب) دسته‌ی دوم داوطلبانی هستند که مطالعه‌ی لازم و کافی برای آزمون محاسبات را نداشته‌اند. این دسته از داوطلبان می‌توانند بر اساس فهرست منسجم این کتاب به روابط و موضوعات مد نظر سؤالات دسترسی داشته باشند و از روند گام به گام حل مسأله که در مورد روابط مختلف ارائه شده است، به حل مسائل دست پیدا کنند.
یقیناً هیچ اثر و محتوایی فاقد نقص نیست و کتاب حاضر نیز از این اصل مستثناء نخواهد بود، لذا از همه‌ی خوانندگان و مخاطبان ارجمند این کتاب تقاضا داریم با رهنمودهای خود ما را در بهبود این اثر یاری نمایند. تلاش ما صادقانه جهت کمک به داوطلبان آزمون عمران محاسبات بوده است و امیدواریم در حد توان خود توانسته باشیم در این زمینه کمک‌رسان باشیم.

فهرست کتاب فرمولر محاسبات :

مقدمه

فصل اول / مبحث ششم مقررات ملی ساختمان (ویرایش ۱۳۹۸)

۱-۱- کلیات

۱-۲- ترکیب بارها

۱-۲-۱- ترکیب بارها در طراحی به روش ضرایب بار و مقاومت

۱-۲-۲- ترکیب بارها در طراحی به روش تنش مجاز یا مقاومت مجاز

۱-۲-۳- ترکیب بارها برای حوادث غیرعادی

۱-۲-۴- ترکیب بارهای ملاحظات بهره‌برداری

۱-۳- بار مرده

۱-۴- بار زنده

۱-۴-۱- ضوابط مربوط به دیوارهای تقسیم‌کننده

۱-۴-۲- نامناسب‌ترین وضع بارگذاری

۱-۴-۳- کاهش در بارهای زنده یکنواخت

۱-۴-۴- کاهش در بارهای زنده بام (بام‌های تخت، شیب‌دار و قوسی)

۱-۴-۵- بارهای وارده بر سیستم‌های نرده، نرده حفاظ، دست‌انداز، حفاظ پارکینگ و نردبان ثابت

۱-۴-۶- بارهای ضربه‌ای

۱-۵- بار سیل

۱-۵-۱ نکات حل مسأله‌ی بار سیل

۱-۶- بار برف

۱-۶-۱- بار برف بام (P_r)

۱-۶-۲- بارگذاری نامتوازن

۱-۶-۲-۱- بارگذاری نامتوازن برف برای بام‌های با شیب دو و یا چند طرفه

۱-۶-۲-۲- بارگذاری نامتوازن برف برای بام‌های قوسی

۱-۶-۲-۳- بارگذاری نامتوازن برف برای بام‌های دندانه‌دار، کنگره‌ای و تاوه چین‌دار

۱-۶-۲-۴- بارگذاری نامتوازن برف برای گنبد یا پوشش‌های مدور مشابه

۱-۶-۳- نامناسب‌ترین وضع بارگذاری

۱-۶-۴ – انباشتگی برف در بام پایین‌تر ساختمان

۱-۶-۵- انباشتگی برف در ساختمان‌های مجاور

۱-۶-۶- برف لغزنده

۱-۶-۶-۱ نکات حل مسأله‌ی بار برف لغزنده

۱-۶-۷- سربار باران بر برف

۱-۷- بار باران

۱-۷-۱- بارهای ناشی از باران طرح

۱-۷-۲ نکات حل مسأله‌ی بار باران

۱-۸- بار یخ

۱-۸-۱ نکات حل مسأله‌ی بار یخ

۱-۹- بار باد

۱-۹-۱- فشار و نیروی ناشی از باد بر ساختمان‌ها و سازه‌ها

۱-۹-۲- تعیین ارتفاع مبناء (Z) در روش استاتیکی و روش دینامیکی

۱-۹-۳- تعیین ضریب اثر تغییر سرعت (C_e) در روش استاتیکی و روش دینامیکی

۱-۹-۴- تعیین ضریب پستی و بلندی زمین (C_t) در روش استاتیکی

۱-۹-۵- تعیین ضریب هم‌راستایی باد (C_d)

۱-۹-۶- تعیین ضریب اثر تند باد (C_g و C_gi) در روش استاتیکی برای ساختمان‌های مستطیل شکل با بام تخت و نسبت ابعادی بیش‌تر از واحد یا ارتفاع بیش از ۲۰ متر

۱-۹-۷- تعیین ضریب فشار خارجی (C_p و C*_p) در روش استاتیکی برای ساختمان‌های مستطیل شکل با بام تخت و نسبت ابعادی بیش‌تر از واحد یا ارتفاع بیش از ۲۰ متر

۱-۹-۸- تعیین ضریب اثر تند باد و فشار (C_g و C_p) در روش استاتیکی برای ساختمان‌های با نسبت ابعادی کم‌تر از ۱ و ارتفاع کم‌تر از ۲۰ متر

۱-۹-۹- ضوابط عمومی طراحی ساختمان‌ها و سازه‌ها برای باد

فصل دوم / آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله  (استــانـدارد ۲۸۰۰ ـ ویـرایـش چهـارم)

۲-۱- کلیات

۲-۱-۱- گروه‌بندی ساختمان‌ها بر حسب اهمیت

۲-۱-۲- ضریب اهمیت بار لرزه‌ای مربوط به گروه‌بندی ساختمان‌ها

۲-۱-۳- نامنظمی در پلان

۲-۱-۴- نامنظمی در ارتفاع

۲-۲- ضوابط طراحی لرزه‌ای سازه‌های ساختمانی

۲-۲-۱- کلیات

۲-۲-۱-۱- ضریب نامعینی سازه (r)

۲-۲-۱-۲- ضریب اضافه مقاومت (Ω_o)

۲-۲-۱-۳- روش‌های تحلیل سازه

۲-۲-۱-۴- تراز پایه

۲-۲-۲- روش تحلیل استاتیکی معادل

۲-۲-۲-۱- وزن مؤثر لرزه‌ای (W)

۲-۲-۲-۲- ضریب زلزله (C)

۲-۲-۲-۳- ضریب بازتاب ساختمان (B)

۲-۲-۲-۴- زمان تناوب اصلی نوسان ساختمان (T) بر حسب ثانیه

۲-۲-۲-۵- ترکیب سیستم‌ها در پلان

۲-۲-۲-۶- ترکیب سیستم‌ها در ارتفاع

۲-۲-۲-۷- توزیع نیروی جانبی زلزله در ارتفاع ساختمان

۲-۲-۲-۸- توزیع نیروی برشی زلزله در پلان ساختمان

۲-۲-۲-۹- محاسبه ساختمان در برابر واژگونی

۲-۲-۲-۱۰- نیروی قائم ناشی از زلزله

۲-۲-۲-۱۱- تغییرمکان جانبی نسبی طبقات

۲-۲-۲-۱۲- اثر P-Δ و شاخص پایداری

۲-۲-۲-۱۳- دیافراگم‌ها و جمع‌کننده‌ها

۲-۲-۲-۱۴- کنترل سازه برای بار زلزله سطح بهره‌برداری

۲-۲-۲-۱۵- روش ساده شده تحلیل و طراحی

۲-۲-۳- روش تحلیل طیفی

۲-۲-۳-۱- تعداد مدهای نوسان

۲-۲-۳-۲-ترکیب اثر مدها

۲-۳- ضوابط طراحی لرزه‌ای اجزای غیرسازه‌ای

۲-۳-۱- کلیات

۲-۳-۱-۱- ضریب اهمیت جزء (I_p)

۲-۳-۱-۲- ضریب نامعینی سازه (r)

۲-۳-۱-۳- ضریب اضافه مقاومت (Ω_o)

۲-۳-۱-۴- روش‌های تحلیل سازه

۲-۳-۲- روش تحلیل استاتیکی معادل

۲-۳-۳- روش تحلیل طیفی

۲-۳-۴- مؤلفه قائم نیروی زلزله

۲-۳-۵- تغییرمکان جانبی

۲-۳-۶- مهار اجزای غیرسازه‌ای

۲-۳-۷- ضوابط خاص اجزای معماری

۲-۴- ضوابط طراحی لرزه‌ای سازه‌های غیرساختمانی

۲-۴-۱- کلیات

۲-۴-۲- ضوابط تحلیل و طراحی لرزه‌ای سازه‌های غیرساختمانی مشابه ساختمان‌ها

۲-۴-۲-۱- روش تحلیل استاتیکی معادل

۲-۴-۲-۱-۱- وزن مؤثر لرزه‌ای (W)

۲-۴-۲-۱-۲- ضریب زلزله (C)

۲-۴-۲-۱-۳- ضریب بازتاب ساختمان (B)

۲-۴-۲-۲- تغییرمکان‌های جانبی

۲-۴-۲-۳- اثر P-Δ

۲-۴-۲-۴- نیروی جانبی در موارد خاص

۲-۴-۳- ضوابط تحلیل و طراحی لرزه‌ای سازه‌های غیرساختمانی غیرمشابه ساختمان‌ها و متکی بر زمین

۲-۴-۳-۱- ضریب زلزله (C)

۲-۴-۴- تحلیل و طراحی لرزه‌ای سازه‌های غیرساختمانی غیرمشابه ساختمان‌ها و متکی بر سازه‌های دیگر

فصل سوم / مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان (ویرایش ۱۳۹۲)

۳-۱- کلیات

۳-۲- شناسایی‌ها

۳-۲-۱ تعیین فاصله گمانه‌ها یا چاهک‌های شناسایی

۳-۲-۲ اهمیت ساختمان

۳-۲-۳ تعداد گمانه

۳-۲-۴ عمق گمانه

۳-۳ گودبرداری و پایش

۳-۳-۱ آماده‌سازی و تسطیح

۳-۳-۲ گودبرداری

۳-۳-۳ ارزیابی خطرگود

۳-۳-۴ حداقل ضریب اطمینان برای پایداری کلی گود موقت

۳-۳-۵ تحلیل تغییرشکل گود و سازه‌های مجاور

۳-۳-۶ اهداف ابزارگذاری و پایش

۳-۳-۷ مسئولیت طراحی، اجرا و نظارت پایش

۳-۴ پی سطحی

۳-۴-۱ ملاحظات طراحی پی‌های سطحی

۳-۴-۲ مقادیر اولیه نشست مجاز تحت بارگذاری استاتیکی

۳-۴-۳ مقادیر مجاز چرخش

۳-۴-۴ روش‌های طراحی پی سطحی

۳-۴-۴-۱- روش تنش مجاز

۳-۴-۴-۲- ظرفیت باربری نهایی پی با خروج از مرکزیت ()

۳-۴-۴-۳ کنترل حالات گسیختگی پی سطحی

۳-۴-۴-۴- روش حالات حدی

۳-۴-۴-۵- ملاحظات لرزه‌ای در طراحی پی‌های سطحی

۳-۴-۵- پی‌های انعطاف‌پذیر

۳-۴-۶- ملاحظات اجرایی پی‌های سطحی

۳-۵- سازه‌های نگهبان

۳-۵-۱- تعیین فشار خاک در حالات مختلف

۳-۵-۲- تعیین فشار خاک در پشت دیوار

۳-۵-۳- طراحی سازه نگهبان به روش تنش مجاز

۳-۵-۳-۱- حداقل ضریب اطمینان دیوارهای سپرگونه (فقط می‌توان از یکی از ضرایب اطمینان استفاده کرد)

۳-۵-۳-۲- ضریب اطمینان مهار ( درصورتی که دیوار سپری مهارشده باشد)

۳-۵-۳-۳- ضریب اطمینان در بالازدگی کف

۳-۵-۳-۴ حداقل ضرایب اطمینان دیوارهای خاک مسلح

۳-۵-۳-۴-۱ ضریب اطمینان کلی دیوار (پایداری خارجی)

۳-۵-۳-۴-۲- ضریب اطمینان مسلح‌کننده

۳-۵-۴- طراحی سازه نگهبان به روش حالات حدی

۳-۵-۵- مهاربندی (برای کنترل کارایی مهارها باید آزمایش‌های عملکرد، باربری و خزش برروی آن‌ها انجام شود.)

۳-۵-۶- خاکریز پشت دیوار

۳-۵-۷- زهکشی و آب‌بندی دیوارها

۳-۶- پی‌های عمیق

۳-۶-۱- نیروهای تغییرمکان زمین

۳-۶-۲- ظرفیت باربری شمع (R_c)

۳-۶-۳- ظرفیت باربری نوک شمع (R_b)

۳-۶-۴- ظرفیت باربری جدار شمع (R_s)

۳-۶-۵- شمع‌های کششی

۳-۶-۶- ظرفیت باربری جانبی

۳-۶-۷- تغییرمکان جانبی

۳-۶-۸- ظرفیت باربری گروه شمع

۳-۶-۹- نشست گروه شمع

۳-۶-۱۰- تحلیل نیروها در گروه شمع

۳-۶-۱۱- طراحی گروه شمع

۳-۶-۱۲- بار مجاز طراحی شمع

۳-۶-۱۲-۱ روش تنش مجاز

۳-۶-۱۲-۲- روش حالت حدی

۳-۶-۱۳- آزمایش بارگذاری شمع

۳-۶-۱۴- طراحی، ساخت و اجرای شمع‌ها

فصل چهارم / مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان (ویرایش ۱۳۹۸) 

۴-۱- کلیات

۴-۲- مشخصات مصالح و کنترل کیفیت

۴-۲-۱- واحد مصالح بنایی

۴-۲-۱-۱ بلوک‌های توخالی دیواری

۴-۲-۱-۲ بلوک‌های توخالی سقفی

۴-۲-۱-۳ سنگ

۴-۲-۲ انواع ملات

۴-۲-۳ دوغاب

۴-۲-۴ شفته آهکی

۴-۲-۵ بتن

۴-۲-۶ ویژگی‌های مکانیکی مصالح

۴-۲-۷ ارزیابی مقاومت فشاری مشخصه واحد بنایی

۴-۲-۸ مدول گسیختگی واحد بنایی

۴-۲-۹ کارایی مصالح سیمانی

۴-۳ ضوابط عمومی

۴-۳-۱ درز لرزه‌ای (انقطاع)

۴-۳-۲ ابعاد هندسی مؤثر در دیوار و ستون

۴-۳-۲-۱ عرض (ضخامت) مؤثر

۴-۳-۲-۲ ارتفاع مؤثر

۴-۳-۳ حداقل ضخامت دیوار سازه‌ای

۴-۳-۳-۱ دیوار بنایی غیرمسلح

۴-۳-۳-۲ دیوار بنایی مسلح

۴-۳-۳-۳ دیوار چندجداره

۴-۳-۴ کنترل نسبت لاغری

۴-۳-۴-۱ کنترل نسبت لاغری دیوار

۴-۳-۴-۲ کنترل نسبت لاغری در ستون

۴-۳-۵ تکیه‌گاه دیوار

۴-۳-۶ نعل‌درگاه

۴-۳-۷ میلگرد بستر

۴-۳-۸ بست بنایی

۴-۳-۹ پیچ‌های مهاری مدفون

۴-۳-۱۰ حفاظت از میلگردهای بستر، بست‌ها و پیچ‌های مهاری

۴-۳-۱۱ دیوار غیرسازه‌ای جداگر

۴-۳-۱۲ سقف کاذب

۴-۳-۱۳ پلکان

۴-۳-۱۴ نما

۴-۳-۱۵ جان‌پناه

۴-۳-۱۶ دودکش، هواکش و بادگیر

۴-۳-۱۷ لوله‌ها و مجاری توکار

۴-۳-۱۸ عایق رطوبتی

۴-۳-۱۹ دیوار محوطه

۴-۴ ساختمان‌های بنایی مسلح

۴-۴-۱ محدوده‌ی کاربرد

۴-۴-۲ ضریب رفتار، تغییرمکان نسبی طبقه و سختی جانبی

۴-۴-۳ الزامات میلگردگذاری

۴-۴-۴ مهار میلگردهای خمشی

۴-۴-۵ تنگ‌های ستون مسلح

۴-۴-۶ پوشش میلگرد و سیم

۴-۴-۷ قلاب‌های استاندارد

۴-۴-۸ حداقل قطر خم برای میلگرد

۴-۴-۹ وصله‌ی میلگردها

۴-۴-۱۰ الزامات اجرایی بنایی

۴-۴-۱۱ طراحی بر مبنای روش مقاومت نهایی

۴-۴-۱۲ طراحی تیر

۴-۴-۱۳ طراحی تیر عمیق

۴-۴-۱۴ طراحی ستون

۴-۴-۱۵ طراحی جرز

۴-۴-۱۶ طراحی دیوار

۴-۴-۱۷ طراحی المان‌های مرزی دیوار

۴-۴-۱۸ طراحی دیوارهای متقاطع

۴-۴-۱۹ طراحی پیچ مهار

۴-۴-۲۰ دال تیرچه بلوک

۴-۴-۲۱ دیوار جداگر بنایی مسلح

۴-۵ ساختمان‌های بنایی محصور شده با کلاف

۴-۵-۱ پلان ساختمان

۴-۵-۲ ارتفاع و تعداد طبقات ساختمان

۴-۵-۳ پیش‌آمدگی سقف

۴-۵-۴ اختلاف سطح در طبقه

۴-۵-۵ شالوده

۴-۵-۶ کرسی‌چینی

۴-۵-۷ پی بتن‌آرمه

-۸ دیوارهای سازه‌ای

•  نسبی

•  زیرزمین

۴-۵-۹ اجرای دیوار

۴-۵-۱۰ بازشو و نعل‌درگاه

۴-۵-۱۱ کلاف‌بندی

۴-۵-۱۱-۱ کلاف‌بندی افقی

۴-۵-۱۱-۲ کلاف‌بندی قائم

۴-۵-۱۱-۳ کلاف بازشوی بتن‌آرمه

۴-۵-۱۱-۴ کلاف بازشوی فولادی

۴-۵-۱۲ جان‌پناه

۴-۵-۱۳ سقف

فصل پنجم / مبحث نهم مقررات ملی ساختمان (ویرایش ۱۳۹۹) 

۵-۱- کلیات

۵-۱-۱- اثرات لاغری و تشدید لنگرها

۵-۱-۲- دهانه‌ها

۵-۱-۳- مشخصات هندسی تیر T شکل

۵-۱-۴- روش‌های ساده‌شده‌ی تحلیل الاستیک

۵-۱-۵- ضریب‌های کاهش مقاومت f بر اساس وضعیت مورد نظر در طراحی مقطع

۵-۲- ارزیابی مقاومت مقطع

۵-۲-۱- مقاومت خمشی مقطع۲۲

۵-۲-۲- مقاومت فشاری مقطع

۵-۲-۳- مقاومت کششی مقطع

۵-۲-۴- مقاومت برشی یک‌طرفه مقطع

۵-۲-۵- مقاومت برشی دوطرفه مقطع

۵-۲-۶- مقاومت پیچشی

۵-۲-۷- مقاومت اتکایی

۵-۲-۸- مقاومت برش اصطکاکی

۵-۳- دال‌های یک‌طرفه

۵-۳-۱- حداقل ضخامت دال

۵-۳-۲- آرماتورگذاری

۵-۴- دال‌های دوطرفه

۵-۴-۱- تعاریف ویژه

۵-۴-۲- حداقل ضخامت دال

۵-۴-۳- انتقال لنگر خمشی و برش ضریب‌دار در اتصالات دال به ستون

۵-۴-۴- بازشوها در سیستم دال‌ها

۵-۴-۵- آرماتورگذاری در دال‌ها

۵-۵- تیرها

۵-۵-۱- حداقل ارتفاع تیر

۵-۵-۲- مقاومت مورد نیاز تیرها

۵-۵-۳- آرماتور خمشی تیرها

۵-۵-۴- آرماتور برشی تیرها

۵-۵-۵- آرماتور پیچشی

۵-۵-۶- سیستم تیرچه‌ی یک‌طرفه

۵-۶- ستون‌ها

۵-۶-۱- آرماتور برشی ستون‌ها

۵-۷- دیوارها

۵-۸- دیافراگم‌ها

۵-۹- الزامات بهره‌برداری

۵-۹-۱- محاسبه‌ی تغییرمکان‌های آنی و درازمدت در تیرها و دال‌های یک‌طرفه

۵-۹-۲- توزیع آرماتور خمشی و کنترل عرض ترک

۵-۹-۳- آرماتور حرارتی و جمع‌شدگی

۵-۱۰- ضوابط ویژه برای طراحی در برابر زلزله

۵-۱۰-۱- تیرها در قاب‌های با شکل‌پذیری متوسط

۵-۱۰-۲- ستون‌ها در قاب‌های با شکل‌پذیری متوسط

۵-۱۰-۳- تیرها در قاب‌های با شکل‌پذیری زیاد

۵-۱۰-۴- ستون‌ها در قاب‌های با شکل‌پذیری زیاد

۵-۱۰-۵- حداقل مقاومت خمشی ستون‌ها

۵-۱۰-۶- اتصالات تیر به ستون در قاب‌های ویژه

۵-۱۰-۷- دیوارهای سازه‌ای با شکل‌پذیری زیاد (ویژه)

۵-۱۰-۸- تیرهای هم‌بند در دیوارهای هم‌بسته

۵-۱۰-۹- ضوابط طراحی دیوارهای سازه‌ای در برش

۵-۱۱- جزئیات آرماتورگذاری

۵-۱۱-۱- فاصله‌ی حداقل میلگردها

۵-۱۱-۲- طول گیرایی

۵-۱۱-۳- طول وصله‌ی پوششی

فصل ششم / مبحث دهم مقررات ملی ساختمان (ویرایش ۱۳۹۲)

۶-۱- ضریب طول مؤثر کمانشی اعضا در قاب‌های مهارنشده

۶-۲- الزامات تحلیل و طراحی

۶-۲-۱- ملاحظات نواقص هندسی اولیه در روش تحلیل مستقیم

۶-۲-۲- تنظیمات سختی اعضاء در روش تحلیل مستقیم

۶-۳- الزامات مقاطع اعضای فولادی

۶-۳-۱- الزامات عمومی

۶-۳-۲- طبقه‌بندی مقاطع فولادی از منظر کمانش موضعی

۶-۳-۲-۱- طبقه‌بندی مقاطع فولادی از منظر کمانش موضعی برای فشار محوری

۶-۳-۲-۲- طبقه‌بندی مقاطع فولادی از منظر کمانش موضعی برای خمش

۶-۳-۲-۳- پهنای آزاد اجزای تقویت شده

۶-۴- تعیین سطح مقطع کل و سطح مقطع خالص در اعضای سازه

۶-۵- الزامات طراحی اعضاء برای نیروی کششی

۶-۶- الزامات طراحی اعضا برای نیروی فشاری

۶-۶-۱- محدودیت ضریب لاغری

۶-۶-۲- کمانش خمشی

۶-۶-۳- کمانش پیچشی و کمانش خمشی-پیچشی

۶-۶-۴- اعضای ساخته‌شده تحت اثر نیروی فشاری

۶-۷- الزامات طراحی اعضا برای خمش

۶-۷-۱- الزامات عمومی

۶-۷-۲ مقاومت خمشی اسمی اعضای با مقطع I شکل فشرده با دو محور تقارن و اعضای با مقطع ناودانی فشرده تحت خمش حول محور قوی

۶-۷-۳ مقاومت خمشی اسمی اعضای با مقطع I شکل و ناودانی حول محور ضعیف

۶-۷-۴ مقاومت خمشی اسمی اعضای با مقطع لوله‌ای شکل

۶-۷-۵ مقاومت خمشی اسمی اعضای با مقطع سپری و نبشی جفت با بارگذاری در صفحه‌ی تقارن

۶-۷-۶ مقاومت خمشی اسمی اعضای با مقطع توپر دایره‌ای و چهارگوش

۶-۷-۷ تناسبات ابعادی مقطع اعضای خمشی

۶-۸- الزامات طراحی اعضا برای برش

۶-۸-۱- مقاومت برشی اعضا بدون توجه به عمل میدان کششی

۶-۸-۲- مقاومت برشی اعضا با توجه به عمل میدان کششی

۶-۸-۳- مقاومت برشی اعضای با مقطع نبشی تک

۶-۸-۴- مقاومت برشی اعضای با مقطع قوطی‌شکل

۶-۸-۵- مقاومت برشی اعضایی که تحت اثر برش در امتداد عمود بر محور ضعیف مقطع قرار دارند (در صورتی که تحت پیچش قرار نداشته باشند)

۶-۹- الزامات طراحی اعضا برای ترکیب نیروی محوری، لنگر خمشی و لنگر پیچشی

۶-۹-۱- اعضای با مقطع دارای یک یا دو محور تقارن تحت اثر هم‌زمان لنگر خمشی و نیروی محوری فشاری

۶-۹-۲- اعضای با مقطع دارای یک یا دو محور تقارن تحت اثر هم‌زمان لنگر خمشی و نیروی محوری کششی

۶-۹-۳- اعضای تحت اثر لنگر پیچشی و ترکیب پیچش، خمش، برش با یا بدون نیروی محوری

۶-۱۰- الزامات طراحی اعضای با مقطع مختلط

۶-۱۰-۱- طبقه‌بندی مقاطع مختلط پر شده با بتن از منظر کمانش موضعی

۶-۱۰-۲- اعضای محوری با مقطع مختلط محاط در بتن

۶-۱۰-۳- اعضای محوری با مقطع مختلط پر شده با بتن

۶-۱۰-۴- اعضای خمشی با مقطع مختلط

۶-۱۰-۵- انتقال بار بین تیر فولادی و دال بتنی

۶-۱۱- الزامات طراحی اعضا برای اتصالات

۶-۱۱-۱- اتصالات جوشی

۶-۱۱-۲- اتصالات پیچی

۶-۱۱-۳- نواحی تأثیرپذیر اجزای اتصال‌دهنده و وسایل اتصال

۶-۱۲- الزامات حالت‌های حدی بهره‌برداری در تحلیل و طراحی

۶-۱۳ الزامات طراحی لرزه‌ای

۶-۱۳-۱ ضریب R_y تولیدات فولاد

۶-۱۳-۲ ترکیبات بار زلزله‌ی تشدیدیافته

۶-۱۳-۳ الزامات لرزه‌ای مشخصات مصالح

۶-۱۳-۴ الزامات لرزه‌ای ستون‌ها، وصله‌ی ستون‌ها، کف‌ستون‌ها و وصله‌ی تیرها

۶-۱۳-۴-۱ الزامات طراحی لرزه‌ای ستون

۶-۱۳-۴-۲ الزامات طراحی لرزه‌ای وصله‌ی ستون‌ها

۶-۱۳-۴-۲-۱ مقاومت مورد نیاز وصله‌ی ستون‌ها

۶-۱۳-۵ الزامات طراحی لرزه‌ای وصله‌ی تیرها

۶-۱۳-۶ الزامات لرزه‌ای مهار جانبی تیرها در قاب‌های خمشی متوسط و ویژه

۶-۱۳-۷ اتصالات تیر به ستون در قاب‌های خمشی معمولی

۶-۱۳-۸ مقاومت‌های مورد نیاز و طراحی مقطع تیر در قاب خمشی متوسط و ویژه

۶-۱۳-۹ اتصال تیر به ستون در قاب خمشی متوسط و ویژه

۶-۱۳-۱۰ ورق‌های پیوستگی

۶-۱۳-۱۱ نسبت لنگر خمشی ستون به لنگر خمشی تیر در قاب‌های خمشی ویژه

۶-۱۳-۱۲ الزامات عمومی در قاب‌های مهاربندی شده‌ی همگرای معمولی

۶-۱۳-۱۳ مهاربندی‌های به شکل ۷ و ۸ در قاب‌های مهاربندی شده‌ی همگرای معمولی

۶-۱۳-۱۴ الزامات عمومی در قاب‌های مهاربندی شده‌ی همگرای ویژه

۶-۱۳-۱۵ تیرها، ستون‌ها و اتصالات آن‌ها در قاب‌های مهاربندی شده‌ی همگرای ویژه

۶-۱۳-۱۶ اتصال مهاربندی‌ها در قاب‌های مهاربندی شده‌ی همگرای ویژه

۶-۱۳-۱۷ مقاومت برشی طراحی تیر پیوند در قاب‌های مهاربندی شده‌ی واگرا

۶-۱۳-۱۸ دوران تیر پیوند در قاب‌های مهاربندی شده‌ی واگرا

۶-۱۳-۱۹ اتصالات گیردار از پیش تأیید شده

۶-۱۳-۱۹-۱ اتصال گیردار مستقیم تیر با مقطع کاهش یافته (RBS)

۶-۱۳-۱۹-۲ اتصال گیردار فلنجی بدون استفاده از ورق لچکی (BUEEP) و اتصال گیردار فلنجی چهار یا هشت پیچی با استفاده از ورق لچکی (BSEEP)

۶-۱۳-۱۹-۳ اتصال گیردار پیچی به کمک ورق‌های روسری و زیرسری (BFP)

۶-۱۳-۱۹-۴ اتصال گیردار جوشی به کمک ورق‌های روسری و زیرسری (WFP)

۶-۱۳-۱۹-۵ اتصال گیردار تقویت نشده‌ی جوشی (WUF-W)

منابع و مآخذ

جدول :

۱-۱-۱ گروه‌بندی خطرپذیری ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها برای بار سیل، باد، برف، زلزله و یخ

۱-۱-۲ ضریب اهمیت مربوط به گروه‌بندی خطرپذیری ساختمان‌ها و سایر سازه‌ها برای بارهای باد، برف، زلزله و یخ

۱-۳-۱ جرم مخصوص مواد

۱-۳-۲ جرم واحد حجم مصالح و اجزای ساختمان

۱-۴-۱ حداقل بارهای زنده گسترده یکنواخت و بار زنده متمرکز کف‌ها

۱-۴-۲ بار زنده کف انبارهای اجناس

۱-۴-۲ ضریب عضو برای بار زنده

۱-۶-۱ ضریب برف‌گیری

۱-۶-۲ ضریب شرایط دمایی

۱-۶-۳ ضریب شیب

۱-۶-۴ مقادیر

۱-۶-۵ بار برف مبنا

۱-۶-۶ تقسیم‌بندی شهرهای کشور از نظر بار برف (جهت تعیین درجه برف‌خیزی منطقه)

۱-۹-۱ سرعت مبنای باد و فشار مبنای باد

۱-۹-۲ ضرایب مورد استفاده در رابطه‌ی ضریب پستی و بلندی

 ۲- ۲-۱ محدودیت‌های مربوط به ۱= r

۲-۲-۲ درصد میزان مشارکت بار زنده و بار برف در محاسبه نیروی جانبی زلزله

۲-۲-۳ نسبت شتاب مبنای طرح به شتاب ثقل (A) در مناطق با لرزه‌خیزی مختلف

۲-۲-۴ درجه‌بندی خطر نسبی زلزله در شهرها و نقاط مهم ایران

۲-۲-۵ برخی پارامترهای مربوط به روابط تعیین ضریب بازتاب ساختمان (T_o، T_s، S و S_o)

۲-۲-۶ طبقه‌بندی نوع زمین

۲-۲-۷ ضریب اهمیت ساختمان (I)

۲-۲-۸ ضریب رفتار ساختمان (R_u)

۲-۳-۱ ضریب بزرگنمایی جزء (a_p) و ضریب رفتار جزء (R_pu) – (ضرایب اجزای معماری)

۲-۳-۲ ضریب بزرگنمایی جزء (a_p) و ضریب رفتار جزء (R_pu) – (برای تجهیزات مکانیکی و برقی)

۲-۳-۳ نسبت شتاب مبنای طرح به شتاب ثقل (A) در مناطق با لرزه‌خیزی مختلف (مطابق جدول ۲-۲-۴)

۲-۳-۴ تعیین  S برای محاسبه ضریب شتاب طیفی (S+1)

۲-۳-۵ طبقه‌بندی نوع زمین

۲-۴-۱ نسبت شتاب مبنای طرح به شتاب ثقل (A) در مناطق با لرزه‌خیزی مختلف

۲-۴-۲ برخی پارامترهای مربوط به روابط تعیین ضریب بازتاب ساختمان (T_o، T_s، S و S_o)

۲-۴-۳ طبقه‌بندی نوع زمین

۲-۴-۴ ضریب اهمیت ساختمان (I)

۲-۴-۵ ضرایب مورد استفاده برای سازه‌های غیرساختمانی مشابه ساختمان‌ها

۲-۴-۶ ضرایب مورد استفاده برای سازه‌های غیرساختمانی غیرمشابه ساختمان‌ها

۳-۲-۱ گروه‌بندی ساختمان‌ها برحسب اهمیت

۳-۲-۲ حداقل تعداد گمانه با توجه به اهمیت ساختمان (ساختمان بدون گودبرداری احداث می‌شود)

۳-۲-۳ حداقل تعداد گمانه اضافی در گودبرداری‌ها

۳-۳-۱ ارزیابی خطر گود با دیوار قائم

۳-۳-۲ ارزیابی خطر گود با شیب پایدار

۳-۴-۱ مقادیر اولیه نشست مجاز تحت بارگذاری استاتیکی

۳-۴-۲ مقادیر مجاز چرخش

۳-۴-۳ حداقل ضریب اطمینان به روش تنش مجاز در شرایط استاتیکی (پی منفرد-نواری)

۳-۴-۴ وضعیت تنش محاسبه شده زیر پی در مقایسه با ظرفیت باربری

۳-۴-۵ ضرایب کاهش مقاومت

۳-۴-۶ حداقل ضرایب اطمینان به روش تنش مجاز در شرایط لرزه‌ای

۳-۴-۷ ضرایب بار و مقاومت در شرایط لرزه‌ای برای روش ضرایب بار و مقاومت

۳-۵-۱ تغییرشکل افقی  مرتبط با فشار محرک و مقاوم خاک برای دیوار به ارتفاع    H

۳-۵-۲- تعیین فشار خاک جهت تحلیل لرزه‌ای

۳-۵-۳ حداقل ضرایب اطمینان دیوارهای وزنی

۳-۵-۴ حداقل ضریب اطمینان با پایداری خارجی دیوارهای خاک مسلح

۳-۵-۵ ضرایب کاهش مقاومت دیوارهای وزنی و پایداری خارجی دیوار مسلح

۳-۵-۶ ضرایب کاهش مقاومت در پایداری داخلی دیوارهای خاک مسلح (مسلح کننده‌ها)

۳-۵-۷ ضرایب کاهش مقاومت دیوارهای سپرگونه

۳-۵-۸ ضرایب کاهش مقاومت شیروانی

۳-۵-۹ آزمایش باربری مهارها

۳-۵-۱۰ آزمایش خزش مهارها

۳-۶-۱ حداقل ضریب اطمینان شمع در شرایط استاتیکی (روش تنش مجاز)

۳-۶-۲ ضرایب کاهش مقاومت در شرایط استاتیکی (حال حدی نهایی)

۴-۲-۱ ضوابط هندسی گروه‌های مختلف آجر رسی و بلوک‌های سیمانی

۴-۲-۲ ضوابط هندسی گروه‌های مختلف آجر رسی و بلوک‌های سیمانی

۴-۲-۳ ویژگی‌های مکانیکی مصالح

۴-۲-۴ مقاومت فشاری مشخصه‌ی واحد بنایی،، بر حسب مقاومت فشاری آجر رسی

۴-۲-۵ مقاومت فشاری مشخصه‌ی واحد بنایی،، بر حسب مقاومت فشاری بلوک سیمانی

۴-۲-۶ مدول گسیختگی واحد بنایی، (MPa)

۴-۳-۱ حداکثر نسبت لاغری در دیوارهای سازه‌ای مسلح

۴-۴-۱ حداقل قطر داخلی خم (به‌جز برای تنگ‌های ساخته‌شده از میلگرد با قطر ۱۶ میلی‌متر و کوچک‌تر)

۴-۴-۱ ضرایب کاهش مقاومت

۴-۵-۱ حداقل عرض کرسی‌چینی

۴-۵-۲ حداقل اندازه‌ی میلگرد عرضی (خمشی) پی در هر ۳۰۰ میلی‌متر طول دیوار

۴-۵-۳ حداقل دیوار نسبی سازه‌ای در هر امتداد ساختمان بنایی با کلاف (%)

۴-۵-۴ حداقل قطر تیرچه‌های چوبی روی خرپاها به میلی‌متر

۴-۵-۵ حداقل قطر تیرهای چوبی اصلی به میلی‌متر

۵-۱-۱ ممان اینرسی و سطح مقطع مجاز اعضا در تحلیل الاستیک برای بارهای ضریب‌دار

۵-۱-۲ مقدار دقیق‌تر ممان اینرسی اعضا در تحلیل الاستیک برای بارهای ضریب‌دار

۵-۱-۳ قسمتی از بال در هر طرف تیر از بر جان تیر T شکل، برای محاسبه عرض مؤثر بال

۵-۱-۴ مقادیر تقریبی لنگرها و برش‌ها در تیرها و دال‌های یک ‌طرفه‌ی ممتد

۵-۲-۱ ضریب‌های اصطکاک

۵-۲-۲ ضریب اصلاح λ با توجه به ترکیب دانه‌ها

۵-۲-۳ ضریب اصلاح λ با توجه به چگالی بتن

۵-۳-۱ حداقل ضخامت دال‌های یک‌طرفه توپر (جهت عدم محاسبه خیز)

۵-۴-۱ حداقل ضخامت دال‌های دوطرفه بدون تیرهای داخلی^[۱]

۵-۴-۲ حداقل ضخامت دال‌های دوطرفه با تیرهای بین تکیه‌گاه‌ها در همه‌ی لبه‌ها

۵-۵-۱ حداقل ارتفاع تیر

۵-۵-۲ مواردی که اگر  باشد، حداقل آرماتور برشی لازم نیست.

۵-۸-۱ ممان اینرسی مؤثر، I_e

۵-۸-۲ ضریب وابسته به زمان بارهای دائمی

۹-۱ مقاومت اسمی برشی اتصال تیر به ستون

۵-۱۰-۱ ضرایب اصلاح طول گیرایی میلگردهای آجدار و سیم‌های آجدار در کشش

۵-۱۰-۲ ضرایب اصلاح طول گیرایی میلگردهای آجدار با قلاب استاندارد در کشش

 ۶-۳-۱ نسبت پهنا به ضخامت اجزای فشاری در اعضای تحت اثر فشار محوری

۶-۳-۲ نسبت پهنا به ضخامت اجزای فشاری در اعضای تحت اثر خمش

۶-۵-۱ ضریب تأخیر برش (U) برای اتصالات اعضای کششی

۶-۶-۱ حالت یا حالت‌های حدی حاکم بر طراحی اعضای فشاری برای مقاطع بدون اجزای لاغر

۶-۷-۱ حالات حدی حاکم برای تعیین مقاومت خمشی اسمی

۶-۱۰-۱ نسبت پهنا به ضخامت اجزای مقطع مختلط پرشده با بتن در اعضای تحت اثر فشار محوری

۶-۱۰-۲ نسبت پهنا به ضخامت اجزای مقطع مختلط پرشده با بتن در اعضای تحت اثر خمش

۶-۱۰-۳ مقادیر R_g و R_p

۶-۱۱-۱ مقاومت جوش‌ها

۶-۱۱-۲ الکترودهای سازگار با فلز پایه

۶-۱۱-۳ حداقل بعد جوش گوشه

۶-۱۱-۴ مشخصات پیچ‌های تولید یا موجود در ایران

۶-۱۱-۵ حداقل نیروی پی‌تنیدگی در اتصالات اصطکاکی (T_b)

۶-۱۱-۶ ابعاد اسمی سوراخ پیچ بر حسب میلی‌متر

۶-۱۱-۷ حداقل فاصله‌ی مرکز سوراخ استاندارد تا لبه در هر راستا

۶-۱۱-۸ مقادیر افزایش حداقل فاصله‌ی سوراخ تا لبه

۶-۱۱-۹ تنش اسمی (پیچ و قطعات دندانه‌شده)

۶-۱۳-۱ مقادیر R_y برای انواع تولیدات فولاد

۶-۱۳-۲ ضریب اضافه مقاومت Ω_۰ برای انواع سیستم‌های باربر جانبی لرزه‌ای

۶-۱۳-۳ محدودیت نسبت پهنا به ضخامت در اجزای فشاری اعضای با شکل‌پذیری متوسط و زیاد

۶-۱۳-۴ انواع اتصالات گیردار از پیش‌تأییدشده

۶-۱۳-۵ محدودیت‌های ابعادی اتصالات گیردار فلنجی

۶-۱۳-۶ محدودیت‌های ابعادی ورق تکی جان در اتصال گیردار تقویت‌نشده‌ی جوشی (WUF-W)

شکل :

۱-۶-۱ بار متوازن و نامتوازن برف در بام‌های با شیب دو یا چند طرفه

۱-۶-۲ نامناسب‌ترین وضع بارگذاری تیرهای ممتد در بام

۱-۶-۳ نمایش وجه‌های رو به باد و پشت به باد

۱-۶-۴ نمایش برف انباشته‌شده بر بام پایین‌تر

۱-۹-۱ افزایش سرعت باد در بالای تپه‌ها و پرتگاه‌ها

۱-۹-۲ ضریب فشار C_p برای بارگذاری سازه باربر اصلی

۱-۹-۳ ضریب فشار C^*_p برای طراحی اعضای پوششی نما و بام

۱-۹-۴ ضرایب ترکیبی فشار و مکش خارجی C_pC_g روی سازه باربر اصلی

۱-۹-۵ ضرایب ترکیبی فشار و مکش خارجی C_pC_g روی سازه باربر اصلی

۶-۶-۱ عضو فشاری ساخته‌شده با بست‌های موازی

۶-۱۰-۱ عرض مؤثر دال بتنی

۶-۱۰-۲ توزیع پلاستیک تنش در مقطع مختلط

۶-۱۰-۳ توزیع الاستیک تنش در مقطع مختلط تبدیل‌یافته

۶-۱۱-۱ ضخامت مؤثر جوش‌های شیاری لب‌گرد

۶-۱۱-۲ ضخامت گلوگاه مؤثر جوش‌های گوشه

۶-۱۱-۳ سطوح گسیختگی در برش قالبی

۶-۱۱-۴ توزیع تنش کششی در برش قالبی

۶-۱۱-۵ کفشک‌های تکیه‌گاهی

۶-۱۱-۶ خمش موضعی بال در مقابل نیروی متمرکز کششی

۶-۱۱-۷ تسلیم موضعی جان در مقابل نیروی متمرکز کششی و فشاری

۶-۱۱-۸ لهیدگی جان در مقابل نیروی متمرکز فشاری

 ۶-۱۱-۹ برش در چشمه اتصال

۶-۱۳-۱ نمودار پیکره آزاد تیرهای باربر جانبی

۶-۱۳-۲ دوران غیرالاستیک تیر پیوند نسبت به ناحیه خارج از آن (γ_p)

۶-۱۳-۳ اتصال گیردار مستقیم تیر با مقطع کاهش‌یافته (RBS)

۶-۱۳-۴ اتصال گیردار فلنجی چهار پیچی بدون استفاده از ورق لچکی (BUEEP) و اتصال گیردار فلنجی چهار یا هشت پیچی با استفاده از ورق لچکی (BSEEP)

۶-۱۳-۵ اتصال گیردار پیچی به کمک ورق‌های روسری و زیرسری (BFP)

۶-۱۳-۶ اتصال گیردار جوشی به کمک ورق‌های روسری و زیرسری (WFP)

۶-۱۳-۷ اتصال گیردار تقویت‌نشده‌ی جوشی (WUF-W)