مبحث 16 (شانزدهم) مقررات ملی ساختمان

مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان یکی از مهم‌ترین مباحث ۲۲ گانه مقررات ملی ساختمان در حوزه تاسیسات ساختمان می‌باشد.این مبحث حوزه طراحی ، اجرا و نظارت بر لوله کشی تاسیسات بهداشتی در ساختمان‌ها را شامل می‌شود.

مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان شامل مجموعه ضوابط والزامات قانونی در بخش طراحی، اجرا و نظارت ، نصب و بهره‌برداری از سیستم تاسیسات بهداشتی در ساختمان‌ها می‌باشد. تاسیسات بهداشتی در ساختمان شامل لوله‌کشی توزیع آب سرد و گرم مصرفی، فاضلاب بهداشتی، هواکش فاضلاب بهداشتی، لوله‌کشی آب باران و.. می‌شود. و درصورتی که به نحو صحیح طراحی، اجرا و نظارت انجام گرفته باشد می‌تواند سبب آسایش وایمنی مصرف کنندگان در زمان بهره‌برداری از آن باشد.

مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان یکی از منابع مهم و اصلی آزمون نظام مهندسی رشته تاسیسات مکانیکی می‌باشد. همچنین یکی ازکتاب های نظام مهندسی در صلاحیت اجرا عمران و معماری نیز بوده و آخرین ویرایش اعلام شده این مبحث از سوی دفتر تدوین مباحث مقررات ملی ساختمان برای سال ۱۳۹۶ می‌باشد.

تغییرات عمده در متن ویرایش حاضر مبحث ۱۶

۱-بازنگری در فصل توزیع آب سرد و گرم مصرفی و محدود کردن میزان آب خروجی از شیرهای برداشت لوازم بهداشتی، به منظور بهینه سازی مصرف کردن آب.

۲-بازنگری در مشخصات مصالح مورد استفاده در توزیع آب سرد و گرم مصرفی از نظر میزان مجاز سرب و دمای کار مصالح مورد استفاده در سیستم آب گرم مصرفی

۳-بازنگری در مسیر لوله های تاسیسات بهداشتی در ساختمان‌ها با هدف حفظ استقلال واحدهای ساختمانی و دسترسی آسان به لوله ها

۴-شفاف سازی و تاکید بر غیر قابل اشتعال بودن لوله های پلاستیکی مورد استفاده در لوله کشی های فاضلاب، هواکش فاضلاب و آب باران که معمولا از آب می‌باشند و به صورت غیر مدفون در ساختمان نصب میشوند با هدف جلوگیری از گسترش حریق در ساختمان ها.

۵-اضافه شدن الزامات مربوط به پیش بینی مسیر تخلیه ثانویه یا اضطراری آب باران بام ساختمان ها

۶-اضافه الزامات مربوط به نصب لوازم بهداشتی ویژه استفاده افراد معملول در فصل دوم مبحث که دراین ویرایش به لوازم بهداشتی اختصاص یافته است.

۷-اضافه شدن پیوست شماره ۱۰ با عنوان “بازرسی مراحل تاسیسات بهداشتی ساختمان” با هدف راهنمایی مهندسان در طراحی تاسیسات بهداشتی ساختمان و کنترل سر فصل های کارهای که باید انجام شود.

کالای مشابه : تیترواژه طلایی مبحث شانزدهم (16) (pdf)  و فایل دانلودی مبحث 16 (pdf)

ایمنی و حفاظت در مبحث شانزدهم

1. ایمنی کاربران و ساکنین

   • رعایت استانداردهای نصب و اجرای لوازم بهداشتی و تاسیسات آب و فاضلاب.

   • جلوگیری از نشت آب و برخورد احتمالی با سطوح لغزنده یا لوله‌های داغ.

   • پیش‌بینی مسیرهای تخلیه اضطراری آب باران برای جلوگیری از سیلاب داخلی ساختمان.

2. حفاظت در برابر آتش

   • استفاده از لوله‌های پلاستیکی غیرقابل اشتعال در سیستم فاضلاب، هواکش و آب باران.

   • رعایت فاصله مناسب لوله‌ها از منابع حرارت و تجهیزات برقی.

   • طراحی مستقل مسیرهای لوله‌کشی برای جلوگیری از انتشار حریق از یک واحد به واحد دیگر.

3. حفاظت محیطی و بهداشتی

   • پیش‌بینی حفاظت آب آشامیدنی از آلودگی و ورود ذرات خارجی.

   • کنترل دما و فشار آب گرم مصرفی برای جلوگیری از سوختگی و آسیب لوله‌ها.

   • طراحی و اجرای سیستم آب خاکستری و جمع‌آوری آب باران مطابق استاندارد برای مصرف مجدد.

به نقل از دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان :

«رعایت الزامات مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان در طراحی و اجرای تأسیسات بهداشتی، تضمین‌کننده سلامت عمومی و بهداشت محیط در ساختمان‌ها است و باید در تمامی مراحل اجرا مورد توجه قرار گیرد.»

نکات اجرایی مهم

1. طراحی لوله‌کشی

   • تعیین قطر لوله‌ها با توجه به حداکثر جریان لحظه‌ای مصرف آب یا فاضلاب.

   • رعایت مسیرهای مستقل و دسترسی آسان برای تعمیرات و نگهداری.

   • نصب بست‌ها و تکیه‌گاه‌ها طبق استاندارد برای جلوگیری از ارتعاش و نشست لوله‌ها.

2. اجرای لوله‌کشی و نصب تجهیزات

   • استفاده از مصالح استاندارد با مجوزهای بهداشتی.

   • نصب صحیح لوازم بهداشتی و اتصال آنها به سیستم آب سرد، گرم و فاضلاب.

   • رعایت شیب مناسب برای تخلیه آب و جلوگیری از برگشت و گرفتگی.

3. بازرسی و تست

   • ضدعفونی و آزمایش لوله‌های آب آشامیدنی.

   • تست فشار و نشتی لوله‌ها در آب سرد، گرم، فاضلاب و آب باران.

   • ثبت مراحل بازرسی طبق پیوست شماره ۱۰ برای اطمینان از صحت اجرای تاسیسات.

4. نگهداری و بهره‌برداری

   • سرویس دوره‌ای و بازرسی لوازم بهداشتی و مسیر لوله‌ها.

   • بررسی دوره‌ای سیستم هواکش فاضلاب و آب باران.

   • نگهداری و تعمیر آب‌گرمکن‌ها و ذخیره‌سازی فشار آب مطابق استاندارد.

برای اطلاعات بیشتر مباحث مختلف مقررات ملی ساختمان، می‌توانید به بخش “مباحث مقررات ملی ساختمان” در سایت رسمی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور مراجعه کنید.