کتاب گودبرداری و سازه‌های نگهبان (ویژه ارتقا پایه نظام مهندسی)

کتاب گودبرداری و سازه‌های نگهبان از جمله دروس بسیار کاربردی و پر اهمیت است که آشنایی با آن برای کلیه دست‌اندر کاران طراحی، نظارت و اجرای ساختمان‌ها ضروری است. متاسفانه به دلیل اینکه عموم مهندسان این درس را در دانشگاه فرا نمی‌گیرند، در حین اجرا با مشکلات زیادی روبرو می‌شوند. مولف کتاب دارای ۲۷ سال سابقه تدریس دانشگاهی، ۱۵ سال سابقه آموزش وسیع گودبرداری و سازه‌های نگهبان به مهندسان سراسر کشور، و نیز سال‌ها سابقه تحقیق، تالیف، طراحی و نظارت و اجرا در این زمینه است.

این کتاب به گونه‌ای نوشته شده است که برای کلیه مهندسان عمران و معماری به صورت خودآموز قابل استفاده باشد و در عین حال جامعیت کاملی برای تدریس در دوره‌های نظارت و اجرای ارتقاء پایه پروانه اشتغال به کار مهندسان داشته و تمامی مطالب مورد نیاز در این زمینه را به خوبی پوشش دهد. همچنین، خوانندگان با مطالعه این کتاب آگاهی بسیار خوبی در این زمینه و کلیه جوانب آن پیدا خواهند کرد.

کتاب گودبرداری و سازه‌های نگهبان از مباحث پایه شروع شده و در آن به تدریج سایر مباحث درس، در قالبی بسیار تفهیمی ارائه شده است. از جمله ویژگی‌های این کتاب، ارائه ویرایش جدید نمودارهای کمک طراحی و نقشه‌های سازه‌های نگهبان خرپایی است که با استفاده از آنها خوانندگان محترم می‌توانند این سازه‌ها را به سهولت طراحی کرده و نقشه‌های اجرایی آن را ارائه دهند.

در کتاب گودبرداری همچنین، تمامی ضوابط مندرج در آخرین ویرایش دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های مختلف کشور ارائه شده است. همچنین در انتهای کتاب، فصلی جامع، کاربردی و اجرایی در زمینه مبانی و روش‌های مهندسی تخریب ساختمان‌ها ارائه شده است.

چکیده ای از مطالب ارائه شده در کتاب عبارتند از:

۱) فصل اول، مبانی و مفاهیم پایه‌ای گودبرداری و سازه‌های نگهبان ارائه شده است. خواننده با مطالعه این فصل، با مبانی و مفاهیم و تعاریف مرتبط با زمینه موضوع کتاب آشنا می‌شود و آمادگی درک و فراگیری مطالب مذکور در فصول بعدی را پیدا می‌کند.

۲) در فصل دوم تا دهم، خواننده با مشخصات و رفتار خاک‌ها، رانش خاک و مسائل و نکات مربوط به خاک دیواره گودها آشنا می‌شود.

۳) در فصل‌های یازدهم تا بیستم، خواننده با مباحث مختلف و متنوع مرتبط با گودها و گودبرداری آشنا می‌شود.

۴) در فصل بیست و یکم، روش‌های پایش و کنترل گودبرداری، به صورت‌های چشمی و دستگاهی، ارائه شده‌اند.

۵) در فصل بیست و دوم، مباحث پایه‌ای و مشترک انواع روش‌های اجرای سازه‌های نگهبان ارائه شده است. خواننده در این فصل نگاهی جامع و کلی نسبت به ساختار انواع سازه‌های نگهبان گود پیدا می‌کند.

۶) در فصول بیست وسوم تاسی وسوم، انواع روش‌های مختلف گودبرداری و اجرای سازه‌های نگهبان، به گونه‌ای بسیار مشروح ارائه شده‌اند.

۷) در فصل‌های سی و چهارم تا سی و هفتم کتاب، نمودارهای کمک طراحی و نقشه‌های سازه‌ای آماده سازه‌های نگهبان خرپایی، همراه با مثال‌های طراحی مربوطه ارائه شده است.

۸) در فصل سی و هشتم، در مورد صحت و کفایت سازه‌های نگهبان بحث شده است.

۹) در فصل سی و نهم، نتایج مطالعه‌ای تحقیقی و تصویری، که بر روی اجراهای غیر اصولی گودبرداری و سازه‌های نگهبان در شهر تهران صورت گرفته، ارائه شده است.

۱۰) در فصل چهلم «دستور العمل اجرایی گودبرداری»، مصوب «شورای تدوین مقررات ملی ساختمان» که به عنوان بخشی از مقررات ملی ساختمان تلقی و رعایت آن الزامی است.

فهرست مطالب کتاب گودبرداری :

فصل اوّل:

• مبانی و مفاهیم پایه‌ای گودبرداری و سازه‌های نگهبان

فصل دوّم:

• شناسایی‌های ژئوتكنیكی زمین

فصل سوّم:

• طبقه‌بندی خاك‌ها

فصل چهارم:

• تعیین مشخّصات مكانیكی خاك‌ها

فصل پنجم:

• مقاومت برشی خاك‌ها

فصل ششم:

• رانش خاك

فصل هفتم:‌

• بار ناشی از رانش خاك، وارد بر سازه‌های نگهبان

فصل هشتم:

• عمق بحرانی یا عمق پایدار گود

فصل نهم:

• شیب پایدار و پایداری شیب‌ها

فصل دهم:

• ارزیابی خطر گود

فصل یازدهم:

• ضوابط HSE در گودبرداری و سـازه‌های نگهبان

فصل دوازدهم:

• مدیریت گودبرداری كارگاه‌های ساختمانی

فصل سیزدهم:‌

• تأسیسات برقی و مكانیكی و شهری،

فصل چهاردهم:

• گودبرداری در مجاورت ساختمان‌های مجاور

فصل پانزدهم:

• تأثیر آب بر گودبرداری

فصل شانزدهم:‌

• حریم لبه گود

فصل هفدهم:

• مسائل و مشكلات متداول

فصل هجدهم:‌

• توزیع تنش در خاك‌ها

فصل نوزدهم:

• پتانسیل‌های خطر در گودها و ترانشه‌ها

فصل بیستم:‌

• هوازدگی خاك‌ها

فصل بیست و یکم:

• پایش و کنترل گودبرداری‌ها

فصل بیست و دوّم:

• مباحث پایه‌ای انواع روش‌های اجرای سازه‌های نگهبان

فصل بیست و سوّم:

• سازه‌های نگهبان خرپایی

فصل بیست و چهارم:

• سازه‌های نگهبان به‌روش مهار متقابل

فصل بیست و پنجم:

• سازه‌های نگهبان از نوع شمع

فصل بیست و ششم:

• سازه‌های نگهبان از نوع دیواره‌های دیافراگمی

فصل بیست و هفتم:

• سازه‌های نگهبان نوع سپـرهای شمـع‌ریزی

فصل بیست و هشتم:

• سازه‌های نگهبان نوع سپركوبی

فصل بیست و نهم:

• سازه‌های نگهبان نوع نِیلینگ یا دیوارهای خاک‌دوزی‌شده

فصل سی‌ام:

• سازه‌های نگهبان نـوع آنکُراژ یا دوخت‌به‌پشت

فصل سی و یكم:

• سازه‌های نگهبان نوع دیوار بِرلَنی

فصل سی و دوّم:

• سازه‌های نگهبان به‌روش اختلاط عمیقِ خاك (DSM)

فصل سی و سوّم:

• سازه‌های نگهبان به‌روش «ازبالا‌به‌پایین»

فصل سی و چهارم:

• نمودارهای کمکْ‌ طرّاحیِ سازه‌های نگهبان خرپایی

فصل سی و پنجم:

• نقشه‌های سازه‌های نگهبان خرپایی

فصل سی و ششم:

• نقشه‌های جزئیّات و تکمیلیِ سازه‌های نگهبان خرپایی

فصل سی و هفتم:

• مثال‌های طرّاحی و کاربردی سازه‌های نگهبان خرپایی

فصل سی و هشتم:

• صحّت و كفایت سازه‌های نگهبان، و

فصل سی و نهم:

• مطالعۀ تحقیقی اجراهای غیراصولی گودبرداری

فصل چهلم:

• دستورالعمل اجرایـی گودبرداری‌های ساختمانی

فصل چهل و یکم:

• مبانی و روش‌های مهندسی تخریبِ ساختمان‌ها

منابع و مآخذ کتاب گودبرداری و سازه‌های نگهبان