کتاب مبحث دهم مقررات ملی ساختمان

(طرح و اجرای ساختمان های فولادی)

ویرایش ۱۴۰۱

جهت درک بهتر مباحث مقررات ملی ساختمان بعنوان منابع اصلی آزمون‌های نظام مهندسی ساختمان و مشاهده تفاوت‌های آن‌ها با کتب راهنمای مباحث مقررات ملی ساختمان، می‌توان به صفحه مقایسه مباحث مقررات ملی ساختمان و راهنمای مباحث مراجعه نمود که توسط بنیاد مهندسی ساختمان ارائه شده است.

در کتاب مبحث دهم مقررات ملی ساختمان مربوط به طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی است و هدف آن ارائه حداقل ضوابط و مقرراتی است که با رعایت آنها شرایط، ایمنی قابلیت بهره‌برداری و پایایی سازه‌های موضوع این مبحث فراهم می‌شود. با توجه به تجارب و تحقیقات روزافزون و نیز پیشرفت‌های به وجود آمده همه علوم و فنون مهندسی امروزه تغییرات پیوسته‌ای در تمام شاخه‌های مهندسی در حال رخداد است.

روش‌های طراحی و اجرای ساختمان‌های فولادی نیز از این تغییرات بی بهره نبوده و بازنگری ویرایش قبلی این مبحث اجتناب ناپذیر است. ویرایش ،حاضر ویرایش پنجم این مبحث بوده و هدف از آن، به روز کردن ضوابط و مقررات براساس آخرین ویرایش آیین نامه‌های معتبر دنیا آسان سازی استفاده و رفع برخی ابهامات و کمبودهای ویرایش قبلی بوده است همچنین علائم و اختصارات به کار رفته در این مبحث به نحوی انتخاب شده است که هماهنگ با علائم و اختصارات متحدالشکل مورد تائید سازمان بین المللی استاندارد (ISO) بوده و واژه‌ها و عناوین نیز هماهنگ با سایر مباحث مقررات ملی ساختمان و سایر آئین نامه‌‎های ملی در این زمینه باشد. با توجه به اینکه مبحث دهم در آزمون مهرماه ویرایش ۱۴۰۱ می‌باشد توصیه می‌شود برای آمادگی بیشتر آزمون آموزش مبحث دهم را مشاهده فرمایید.

                                                                                       مباحث ۲۲ گانه مقررات ملی ساختمان 

الزامات و مقررات این مبحث شامل، تعاریف چهار فصل اصلی به شرح زیر و شش پیوست است

۱-الزامات عمومی (فصل ۱۰-۱)

۲-الزامات طراحی (فصل (۲۱۰)

۳-الزامات طراحی لرزه ای (فصل ۱۰-۳)

۴-الزامات ،ساخت نصب و کنترل (فصل (۱۰-۴)

تغییرات این ویرایش نسبت به ویرایش قبلی چشمگیر بوده و مهمترین آنها به شرح زیر است:

۱- اضافه شدن بخش تعاریف به مبحث؛

۲- ارائه الزامات حالت‌های حدی مقاومت به دو، روش ضرایب بار و مقاومت (LRFD) و مقاومت مجاز (ASD). لازم به توضیح است که چون در هر دو روش مورد اشاره برای محاسبه مقاومت‌های اسمی از یک رابطه استفاده شده و تفاوت دو روش فقط به نحوه اعمال ضرایب اطمینان در طراحی مربوط می‌شود در نتیجه حجم مطالب مبحث تغییر قابل توجهی نداشته ضمن اینکه همانند برخی آیین نامه‌های معتبر امکان طراحی براساس روش مقاومت مجاز نیز فراهم شده است.

۳- اضافه شدن استانداردهای مورد تائید تحت عنوان پیوست یک؛

۴- اضافه شدن الزامات حفاظت در برابر آتش تحت عنوان پیوست شش؛

۵-تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی اعضا برای حالتهای حدی مقاومت؛

۶- اضافه شدن الزامات طراحی اعضای با اجزای لاغر برای کاربردهای غیر لرزه ای؛

۷- اضافه شدن الزامات طراحی تیرهای لانه زنبوری با سوراخ‌های شش ضلعی برای کاربردهای غیر لرزه‌ای تحت عنوان پیوست پنج؛

۸- تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی اعضای با مقطع مختلط برای دو نوع عملکرد مختلط کامل و ناقص

۹- تكميل الزامات حالتهای حدی بهره برداری به ویژه کنترل ارتعاش (لرزش)؛

۱۰- تکمیل و به روز شدن الزامات طراحی لرزه‌ای

۱۱- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای قابهای خمشی خرپایی ویژه؛

۱۲- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای سیستم کنسولی فولادی ویژه؛

۱۳- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای مهاربندهای چند ردیفی در یک طبقه – اضافه شدن الزامات لرزه‌ای مهاربندهای کمانش تاب

۱۴- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای دیوارهای برشی فولادی ویژه

۱۵- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای قاب‌های خمشی مختلط ویژه

۱۶- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای قاب‌های مهاربندی شده همگرای مختلط ویژه – اضافه شدن الزامات لرزه‌ای قاب‌های مهاربندی شده واگرای مختلط – اضافه شدن الزامات لرزه‌ای دیوارهای برشی مختلط ویژه

۱۷- تکمیل و به روز شدن الزامات اتصالات گیردار پیش تأیید شده؛

۱۸- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای اتصال پیچی با جفت سپری؛

۱۹- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای اتصال تیر با مقطع کاهش یافته و دیافراگم عبوری از ستون؛

۲۰- اضافه شدن الزامات لرزه ای اتصال تقویت نشده جوشی و دیافراگم عبوری از ستون؛

۲۱- اضافه شدن الزامات لرزه‌ای اتصال تیر با بال پهن شده و دیافراگم عبوری از ستون؛

۲۲- اضافه شدن الزامات روش تأیید اتصالات گیردار

۲۳- اضافه شدن الزامات روش تأیید مهاربندهای کمانش تاب؛

۲۴- تکمیل و به روز شدن الزامات ساخت نصب و کنترل با توجه به شرایط و امکانات موجود.

فهرست مبحث ۱۰

۱-۱ الزامات عمومی

١٠-١-١ هدف و دامنه کاربرد

۲-۱-۱۰ مبانی طراحی

۳-۱-۱۰ روش‌های تحلیل سازه

۴-۱-۱۰ مصالح فولادی سازه‌ها

۵-۱-۱۰ مدارک فنی

۶-۱-۱۰ الزامات طراحی لرزه‌ای

۱-۱۰- ۷ الزامات ساخت، نصب و کنترل

۱-۱۰- علائم اختصارات و واحدها

۲-۱۰- الزامات طراحی

۱-۲-۱۰ الزامات تحلیل و طراحی برای تأمین پایداری

۲-۲-۱۰- الزامات مقاطع اعضای فولادی

١٠-٢-٣ الزامات طراحی اعضا برای نیروی کششی

۴-۲-۱۰- الزامات طراحی اعضا برای نیروی فشاری

۵-۲-۱۰ الزامات طراحی اعضا برای لنگر خمشی

۲-۱۰- الزامات طراحی اعضا برای نیروی برشی

۷-۲-۱۰ الزامات طراحی اعضا برای ترکیب نیروی محوری و لنگر خمشی و ترکیب لنگر

پیچشی با سایر نیروها

۸-۲-۱۰- الزامات طراحی اعضای با مقطع مختلط

۹-۲-۱۰ الزامات طراحی اتصالات

۱۰۲-۱۰- الزامات حالت‌های حدی بهره‌برداری

١٠ – ٣ الزامات طراحی لرزه‌ای

١٠-٣- دامنه کاربرد

١٠-٣-٢ الزامات لرزه‌ای عمومی

١٠-٣-٣- الزامات لرزه‌ای قاب‌های خمشی فولادی

۴-۳-۱۰ الزامات لرزه‌ای قاب‌های مهاربندی شده و دیوارهای برشی فولادی

۵-۳-۱۰ الزامات لرزه‌ای قاب‌های خمشی مختلط ویژه

۶-۳-۱۰ الزامات لرزه‌ای قاب‌های مهاربندی شده و دیوار برشی مختلط

۷-۳-۱۰ اتصالات گیردار پیش تأیید شده

۸-۳-۱۰- روش تأیید اتصالات گیردار

۹-۳-۱۰ روش تأیید مهاربندهای کمانش تاب

۴-۱۰- الزامات ساخت، نصب و کنترل

۱-۴-۱۰ کلیات

۲-۴-۱۰ مشخصات مصالح فولاد سازه‌ای

۳-۴-۱۰- ساخت و نصب قطعات فولادی

۴-۴-۱۰ اتصال با جوش

۵-۴-۱۰ اتصال با پیچ

۶-۴-۱۰ انبار کردن حمل و رفع معایب قطعات ساخته شده

۷-۴-۱۰- رنگ آمیزی و گالوانیزه کردن قطعات فولادی

۸-۴-۱۰ رواداری ها

۹-۴-۱۰ کنترل کیفیت تضمین کیفیت و الزامات اجرایی لرزه ای

پیوست‌ها

۱- فهرست استانداردهای معتبر مصالح سازه‌های فولادی مورد تأیید ۵۲۷ پیوست ۲ ضریب طول مؤثر اعضای فشاری

۳- تحلیل مرتبه دوم از طریق تحلیل الاستیک مرتبه اول تشدید یافته ۵۴۳

۴- الزامات اعضای کششی با اتصال لولایی با استفاده از تسمه لولا شده با خار مغزی یا تسمه سرپهن

۵ -الزامات طراحی تیرهای لانه زنبوری با سوراخ‌های شش ضلعی پیوست

۶-حفاظت در برابر آتش